Van je familie moet je het niet hebben. Patrick Melrose logeert met zijn gezin elk jaar op het Franse landgoed van zijn moeder. Met lede ogen moet hij toezien dat niet hij de toekomstige erfgenaam wordt, maar de sjamanistische charlatan Seamus die zijn moeder ertoe brengt bijna al haar bezittingen af te staan aan een schimmige stichting. En dat is nog maar een ding waar Patrick het moeilijk mee krijgt.
De hoofdpersoon Patrick Melrose is een bekende uit eerder werk van de Brit Edward St Aubyn, maar deze roman kan los gelezen de trilogie Wat heet hoop.
In Moedermelk wordt het gezin Melrose vier jaar lang gevolgd, van 2000 tot 2003. Alleen de vakantiemaand augustus wordt beschreven en St Aubyn vertelt elk hoofdstuk vanuit een verschillend perspectief. Het jonge zoontje Robert voelt precies aan welke spanningen er heersen in het gezin en waarom zijn vader een steeds grotere hekel krijgt aan zijn oma. Maar Patrick, blijkt uit een volgend hoofdstuk, voert gewoon de wil van zijn moeder uit en zorgt voor een testament dat zijn eigen ondergang bezegelt en de goeroe Seamus het recht over het huis geeft. Daarnaast begint hij een buitenechtelijke affaire. Het komt Mary, zijn vrouw, wel goed uit. Ze heeft genoeg aan het opvoeden van de kinderen. De seksuele kant van het huwelijksleven mag een ander wel verzorgen.
En zo zie je een langzame ineenstorting van het familieleven van Patrick Melrose. In het laatste vakantiejaar gaan ze naar Amerika, maar de nieuwe wereld en de bewoners vallen bijzonder tegen. Zelfs de bomvolle pizza’s onderstrepen hun verlies. ‘Dik als een luier, zonder dat er rekening was gehouden met het feit dat negentig procent van de ingrediënten was geschrapt.’
Soms is de taal van St Aubyn, of van de vertaler, erg lelijk en gezwollen. ‘Hij had met Julia gevreeën in een beschouwende waas waaraan zijn impulsiviteit noch zijn gretigheid een einde wist te maken.’ Of, op dezelfde bladzijde: ‘Je te voelen als een varken in een trog van onbetamelijke emoties bleek niet te kunnen tippen aan de spontane tijdloosheid van onwillekeurige herinneringen en associatieve gedachten.’ Wat, wat, wat? Gelukkig zijn die zinnen niet representatief voor de hele roman. Vooral in de vileine dialogen met Seamus leeft het boek op. De teloorgang van een familie is zo goed beschreven dat het terecht een Booker Prize-nominatie ontving.
COEN PEPPELENBOS
EDWARD ST AUBYN: Moedermelk. Vertaald door Nicolette Hoekmeijer. Meulenhoff, Amsterdam, 254 blz. €18,90.
Verscheen eerder in de Leeuwarder Courant, 27 juli 2007
Geen opmerkingen:
Een reactie posten