hij hem

hij hem
Nu in de winkel

woensdag 16 december 2009

De Bommelskonten van Komrij

Prachtig woord: 'Bommelskonten'. Op dit moment zijn er slechts 148 verwijzingen op Google te vinden naar dat woord, vanaf morgen ongetwijfeld duizenden, want dit is hét woord van het dictee.
Op DBNL kom je twee vindplaatsen tegen waarin in de ene bron de andere bron geciteerd wordt.
Bommelskonten.
Hij gaat naar Bommelskonten, drie uren boven de hel, daar de honden met het gat blaffen.
[Bommelskonten ligt gewis in het land, waaruit de kondschap der bommers omt, en zal alzoo de plaats wezen. waar men verwarring sticht, mede blijkbaar uit de nabuurschap eener andere plaats, op drie uren afstands gelegen; althans men bezigt dit spreekwoord, wanneer men zich tot zaken begeeft, die niet te ontwarren zijn.]
uit het Spreekwoordenboek der Nederlandse Taal van P.J. Harrebomée
Als ik zo rondgoogle lijkt het erop dat het woord Bommelskonten in het zuiden van Nederland vaker gebruikt wordt dan in het noorden. Vindplaatsen rond Eindhoven en bij omroep Brabant ('dan kan de carnavalsprins zijn steek tot in Bommelskonten gaan zoeken').
Ik leer al koekelend meer, want in Brabant bestaan er meer verhalen over Bommelskonte (zonder n), zie bijvoorbeeld hier op de site van het Geheugen van Tilburg.
De variant zonder n blijkt vaker voor te komen, zoals in de Leeuwarder Courant van 1 november 1988.

In Huizen is er een bedrijfje met de naam Bommelskonte. Gezien de betekenis niet zo'n gelukkige naam. Ze doen in beleggingsproducten.


11 opmerkingen:

Anoniem zei

O als veel mensen deze blog vandaag nou eens hadden gelezen, hadden ze Bommelskonten niet fout gespeld! Haha, wat een slimmerik die Gerrit Komrij!

coen zei

Achteraf kiek ie een koe in de konte.

Anoniem zei

Ken alleen het plaatsje Kommersbonten uit Suske en Wiske.

Anoniem zei

Als je naar Bommerskonten googlet heb je 1340 sites. Is dit niet de juiste spelling? Met 'l' heb ik het nooit gespeld gezien.

coen zei

@ Anoniem: dan heb je het fout gespeld volgens het Groene Boekje.

Wil zei

Ik ken uit mijn jeugd wel de (kennelijke) verbastering "Bobbeltjeskonten, drie uur ver van de hel".

Anoniem zei

Mijn moeder kwam uit Zeeuw Vlaanderen en die zei altijd: uit Bobbeltjeskonten....
Waarschijnlijk was dat een verbastering. Of het goed gespeld is weet ik niet.

Anoniem zei

volgens mij is het origineel Bommelskont, en is het later verbasterd naar Bommelskonten in NL en Bommerskonten in Vlaanderen.

Anoniem zei

In onze familie in de jaren '50 (Haarlem) een gebruikelijke uitdrukking: Bommelskonten drie uur boven de hel.

Justin zei

Volgens het WNT komt het misschien van Bommel

Bommel
znw. m. (?) Misschien een der talrijke volksnamen voor den duivel of drommel

— Waarschijnlijk mag men ditzelfde woord ook zoeken in de zegswijze: Hij gaat naar Bommelskonten, drie uren boven de hel, waar de honden met het gat blaffen
[...] dan wordt het niet onwaarschijnlijk dat met Bommelskonten eigenlijk bedoeld zou zijn: de ingang der onderwereld,

Justin zei

En:

Als verzwakte opvattingen zouden dan te beschouwen zijn het gebruik van Hij is naar Bommelskonten als benaming voor: heimelijk schoolverzuim