Recensie Rupert Thomson - Dit feest heeft lang genoeg geduurd

Een parkeerplaats om te herdenken

Rupert, Robin en Ralph, dat zijn de zonen in huize Thomson. De eerste is schrijver en de dood van zijn vader is de aanleiding om een autobiografisch boek te schrijven over zijn ouders en de onderlinge verhoudingen binnen het gezin. Dit feest heeft lang genoeg geduurd toont, voor de zoveelste keer, aan dat je iemand nooit helemaal leert kennen, ook al woon je ermee onder één dak.

De vader alleen in het ziekenhuis. De ernst van de situatie was door de zonen verkeerd ingeschat en Rupert, die in Berlijn woont kan alleen maar terug om de begrafenis van zijn vader te regelen. Dat doet hij samen met Robin en Ralph en zijn vrouw Vivian. Met de laatste twee heeft Rupert zo weinig contact dat hij zelfs geweigerd heeft om getuige te zijn bij diens huwelijk. De vier bivakkeren in het ouderlijke huis en sfeer is om te snijden, zeker als Ralph zomaar een schilderij van Braque verpatst en de tweede vrouw van zijn vader, een voormalig au pair, haar intrede doet.

De dood van de vader geeft Thomson ook de ruimte om over de dood van zijn moeder te schrijven die, toen hij acht was, dood neerviel tijdens een tenniswedstrijd. Dat is het echte trauma uit zijn jeugd: mensen kunnen zonder waarschuwing verdwijnen uit je leven. In de jaren na de dood van zijn vader zoekt Thomson oude vrienden en verre familieleden op om meer te weten te komen over zijn ouders en de exacte omstandigheden van hun dood. Dat kan gaan om irrelevante, maar voor hem wezenlijke details. Zo dacht hij altijd dat zijn moeder tijdens het serveren in elkaar was gezakt. Vrienden die erbij waren, ontkennen dat. Ook het tennispark ligt ergens anders dan hij had gedacht. De verharde tennisbaan is zelfs verdwenen. Op de plek waar zijn moeder ooit overleed, ligt nu een parkeerplaats. De beschrijving van die desolate plek behoort tot de ontroerendste bladzijden van het boek. De foto’s die hij maakt laten niets zien. ‘Alsof het onderwerp van de eigenlijke foto was verwijderd, waardoor er alleen nog achtergrond restte.’

Ondanks het zware thema eindigt de roman positief. Naast familieleden die hij kwijtraakt, krijgt hij na een jarenlange wederzijdse stilte weer contact met Ralph. Die werkt inmiddels in Sjanghai en na een brief van Rupert besluiten de broers elkaar weer te ontmoeten. In de gesprekken die volgen moeten vele misverstanden over het verleden uit de weg geruimd worden voordat er weer een vorm van broederlijke genegenheid kan ontstaan. Dit feest heeft lang genoeg geduurd is bij vlagen een hard portret van een familie en tegelijk een boeiend zelfportret van een schrijver die erachter komt dat hij niet meer kan vertrouwen op zijn geheugen.

Coen Peppelenbos

Rupert Thomson: Dit feest heeft lang genoeg geduurd. Meulenhoff, Amsterdam, 272 blz. €19,95
Deze recensie verscheen eerder in de Leeuwarder Courant, 21 november 2010