Vanuit de woestijn - een deeltijd-sabbatical (3)

Was vandaag op bezoek op het Beyers Naudé gymnasium in Leeuwarden. Tijdens mijn deeltijd-sabbatical wil ik een paar scholen bezoeken om weer een beetje erachter te komen waarom ik zo'n dikke twintig jaar geleden dit vak ben ingerold. Ik wil wel weer eens leerlingen in het wild zien, zei ik tegen een groep van Cilla Geurtsen. Daar moesten ze wel om lachen. Zo'n twintig jaar geleden bestonden alleen Cilla en ik van alle mensen in de klas. In die tussentijd is er behoorlijk wat veranderd. Computer, mobieltje om maar eens twee dingen te noemen.

 

De leerlingen die ik zag konden goed overweg met de computer. Ik woonde twee lessen bij van tweede- of derdeklassers (ben ik vergeten) en waar mijn studenten nog wel eens zitten te rommelen met powerpoints, zijn deze leerlingen volledig ingevoerd in de materie. Wat ze op de sheets van de powerpoint zetten is een tweede, maar het technische aspect is geen probleem. De computer is echt een gebruiksvoorwerp voor deze generatie.

De eerste jongen die sprak, had een dik boek uitgekozen: Lost meen ik. Goede powerpointpresentatie, maar vooral goed geformuleerde zinnen. Volgens mij iemand die meer in zijn mars heeft, maar het nog niet durft te tonen. Je ziet echter dat dat over een jaar misschien twee jaar wel gaat gebeuren.

Toevallig heb ik vier presentaties van jongens gezien. Ik was vergeten hoe onhandig die soms kunnen staan voor een groep (wiebelen, armwijven, tas neerleggen op een plek waar je moet staan, wegkijken, het verkeerd uitspreken van woorden en dat niet door hebben) en dat het een grote opgave is om voor een groep een verhaal te houden. De ene was boeiender dan de ander, maar ze konden allemaal, los van een papiertje, iets vertellen over een boek.



Dit waren twee gymnasiumklassen en dat merk je meteen. Er zitten leerlingen in die veel lezen. Niet alleen meisjes, maar ook jongens lezen dikke boeken. Er was een grote voorliefde voor fantasy-boeken, een genre waar ik weinig van af weet. Een onderbelicht genre ook op Lezen voor de lijst (waar Cilla en ik voor werken). Een leerlinge zou ons tips gaan geven.

Cilla is ook erg goed. Ze loopt door de klas, kent de namen van de leerlingen, kan makkelijk haar stem verheffen als ze het snel stil wil krijgen, wat direct gebeurt. Ze gebruikt persoonlijke anekdotes om wat zij zegt kracht bij te zetten. Ze steunt leerlingen als die een conflict hebben met iemand van de leiding, zonder de leiding af te vallen. In een paar zinnen zegt ze iets over Twitter en de berichten die daarop verschenen naar aanleiding van het conflict en geeft daarbij expliciet aan dat alles op internet traceerbaar blijft. Ze laat niet toe dat mensen iemand uitlachen in de klas en toch wordt er veel gelachen. Mooie dynamiek om te zien.

Die berichten over ontlezing zijn misschien wel waar, maar niet in Leeuwarden, op het gymnasium. Dat geeft wel hoop voor de toekomst.