Ik durf het bijna niet te bekennen, maar ik ben op bladzijde 75 gestopt in Jij zegt het van Connie Palmen. Dat ligt niet aan de schrijfster die ik bewonder, en ook niet aan het onderwerp van de roman die afgelopen maandag de Libris Literatuurprijs won, maar aan de stijl. In Jij zegt het is Ted Hughes aan het woord die vertelt over zijn verhouding met Sylvia Plath, de dichteres die in 1963 zelfmoord pleegde. Palmen verwerkt in de zinnen uitweidingen, die van bijzin naar bijzin lopen, van gedachte naar gebeurtenis en alhoewel ik een liefhebber ben van lange, goed geconstrueerde zinnen had ik tijdens het lezen last van die monsterzinnen. Ik citeer:
Ik dacht dat het de vermoeidheid van de urenlange tocht was, de beklimming van de steile heuvels, de overweldigende indruk van een waar geworden roman, maar nee, snikte ze, dat was het allemaal niet, het was de vergankelijkheid, de restanten van een leven, van Emily's leven, een halfwees, op haar dertigste dood, met één roman op haar palmares, een jaar voor haar dood gepubliceerd, onder pseudoniem - ook dat nog - en dat ze als schrijver nooit had geweten hoe beroemd ze zou worden, een wereldwijde, postume roem die een lezer op deze dag - helemaal vanuit Massachusetts - naar de Wuthering Heights had geleid om haar, Emily Brontë, te zoeken, en dat - ze schaamde zich ervoor - het monster van jaloezie haar opeens in de kuiten had gebeten.
Alsof er steeds op de rem getrapt wordt. Bij één zin is dat niet erg, maar bladzijde na bladzijde deze zinsconstructies consumeren is erg vermoeiend. Binnenkort begin ik opnieuw, want ik wil als lezer niet falen. Daarnaast las ik venijnige tweets die haar in de elitaire hoek zetten; 'elitair' is tegenwoordig voornamelijk een scheldwoord. Dat ressentiment moet je bestrijden. Voor het bovenstaande citaat heb je vijf tweets nodig. Palmen is het allemaal om het even. In een interview vroeg Kristien Hemmerechts: 'Lig je ervan wakker wat mensen van je vinden?' Palmen: 'Nee schat, ik lig ervan wakker dat ik te veel drink.'
Deze column verscheen eerder in de Leeuwarder Courant en het Dagblad van het Noorden op 14 mei 2016.
2 opmerkingen:
'elitair' is tegenwoordig voornamelijk een scheldwoord.
Dat zal gelden voor Twitter en zo, maar ook in het algemeen? In de academische geschiedschrijving bijvoorbeeld, heeft de focus op sociale geschiedenis geheel plaats gemaakt voor die op elitecultuur.
Bij commentaar over haar boek plaatste Palmen een opmerking die mijns inziens wel hout snijdt over Plath, namelijk over een diepgaande invloed van de psychologie van Freud op zekere denkbeelden of invalshoeken van Plath. Misschien werkte Freuds gedachtegoed bijvoorbeeld ook door in haar fameuze gedicht "Daddy".
Een reactie posten