De dichter des vaderlands van Groot-Brittannië, de Poet Laureate, is Andrew Motion. Behalve poëzie schrijft hij ook romans en biografieën. En een mengeling van beide, want Het verdichtsel van dokter Cake wordt door Motion gepresenteerd als een soort vervolg op zijn biografie van Keats.
In de roman volgen we een dichter en arts William Tabor. Deze man heeft in het begin van zijn leven een dichtbundel gepubliceerd die nogal beïnvloed was door Wordsworth en later in zijn leven een bundel die de sporen van Keats verraadden. In de tussentijd heeft hij als dokter een onderzoek gedaan naar de ‘leefomstandigheden van de armen op het platteland’. Bij zijn onderzoek kwam hij dokter Cake tegen. Nog net op tijd, want niet lang na de eerste ontmoetingen overlijdt de dokter. Het grootste deel van de roman wordt ingenomen door de gesprekken van William Tabor met dokter Cake, die ziekelijk wegkwijnt in zijn huisje, bijgestaan door zijn trouwe huishoudster.
Niet erg interessant allemaal, ware het niet dat Cake op een omfloerste manier iets moet opbiechten aan Tabor. Het begint hem en de lezer langzaam te dagen: dokter Cake is helemaal niet dokter Cake, maar de doodgewaande dichter Keats, die in volstrekte anonimiteit de rest van zijn leven op het platteland heeft gewerkt omdat hij zag dat zijn poëzie niet meer dezelfde kwaliteit had als vroeger.
Het aloude spel tussen feit en fictie wordt weer gespeeld. Nergens zegt dokter Cake dat hij Keats daadwerkelijk is. Het is Tabor die in gedachten tot die conclusie komt, zelfs met behulp van visioenen waarin hij de jonge dichter Keats op zijn doodsbed ziet liggen. Maar wonder boven wonder komt de dichter er toch weer bovenop. Alles kan echt gebeurd zijn, maar de ruimte blijft ook bestaan dat dit slechts hersenspinsels zijn van Tabor.
Als lezer zit je erbij en kijk je ernaar. Spannend wil het allemaal niet worden. De uitgesponnen gesprekken tussen de twee doktoren zijn nogal saai en de beschrijvingen staan vol uitwijdingen zoals gebruikelijk was in proza uit de negentiende eeuw. Knap gedaan hoor, daar niet van, maar als de inzet van de roman slechts een spelletje met de lezer is, dan zijn er betere spelletjes te spelen.
COEN PEPPELENBOS
ANDREW MOTION: Het verdichtsel van dokter Cake. Vertaald door Marijke Versluys. De Bezige Bij, Amsterdam, 190 blz. €16,90.
Eerder verschenen in de Leeuwarder Courant, 26 oktober 2007
Geen opmerkingen:
Een reactie posten