hij hem

hij hem
Nu in de winkel

vrijdag 6 maart 2009

Max Pam en zijn jaarlijkse fout

Kan iemand van de CPNB eens een briefje naar Max Pam sturen. Daarin hoeft alleen maar te staan dat het Boekenweekgeschenk niets met het thema van de Boekenweek te maken hoeft te hebben; alleen het Boekenweekessay gaat over het thema. Pam snapt dat niet helemaal. Mijn eerstejaars studenten moet ik dit principe ook wel eens uitleggen, maar zij schrijven niet voor de HP/De Tijd als belangrijkste criticus. Het staat zo onnozel en koddig als je elk jaar opnieuw een schrijver berispt omdat hij zich niet aan het thema heeft gehouden. Een paar voorbeeldjes:
Het lijkt een traditie te worden dat het Boekenweekgeschenk niets te maken heeft met het thema van de Boekenweek. Of de CPNB daar erg blij mee is, weet ik niet, maar de laatste jaren gaat de schrijver van het Boekenweekgeschenk ijzerenheinig zijn of haar gang.
Dit jaar is [het] thema van de Boekenweek 'TJIELP TJIELP', dieren dus.
Nu is het ontegenzeggelijk waar dat er in de titel van het dit jaar door Tim Krabbé geschreven Boekenweekgeschenk een dier voorkomt: Een tafel vol vlinders. Het is ook waar dat die vlinders in het boek een klein maar niet onbeduidend rolletje spelen, maar daar is dan ook alles mee gezegd. (...)
Eerlijk gezegd zal het mij een zorg zijn of de schrijver zich aan het thema heeft gehouden. Om je er wel aan te houden is natuurlijk een aardige geste tegenover de CPNB, maar ik geloof niet dat de CPNB zelf erg hangt aan de eigen opdracht.

Zo, de eerste kolom van het stuk van Max Pam is weer klaar, ik laat nog wat gemopper over het al dan niet gebruiken van het thema achterwege. Als het je een zorg zal zijn, waarom besteed je er dan ongeveer twintig procent van je ruimte aan?
Vorig jaar was het ook al raak:
De laatste jaren is het de gewoonte om de boekenweek een thema te geven. Het grote publiek heeft graag een houvast. De thema’s waren bij voorbeeld: Frankrijk, geschiedenis, muziek en humor. Het thema van 2008 luidt: Van oude menschen… . De nadere omschrijving ligt voor de hand: De derde leeftijd en de letteren. Geen onderwerp waar je de jeugd van BNN warm voor kunt krijgen, maar de lezer(es) van nu is de jongste niet meer en kennelijk vond men het teruggrijpen op liefde, seks en God te afgezaagd.
Deze boekenweek gaat dus eigenlijk over de dood.(...)
Renate Dorrestein, die dit jaar het Boekenweekessay schreef, heeft haar opdracht goed begrepen.

Inderdaad ja, want de schrijver van het Boekenweekessay moet over het thema schrijven. De schrijver van het Boekenweekgeschenk niet, maar ja, als Pam dat dit jaar niet weet, dan wist hij het vorig jaar zeker niet. Dus Bernlef krijgt nog wel even een veeg uit de pan:
Met oude mensen die voorbij gaan, heeft deze novelle verrassend genoeg niets te maken. Bernlef is gewoon zijn eigen gang gegaan, of had nog wat liggen, maar daar zal niemand zwaar aan tillen, als het geschenk maar enigszins leesbaar is.

Pam gaat ervan uit dat schrijvers altijd nog iets hebben liggen. Een kant en klare novelle die ze opsturen naar de CPNB en daarom heeft dat geschenk niets met het thema te maken.
In 2006 schreef hij over De grote wereld van Arthur Japin:
De Boekenweek heeft elk jaar ook een thema. Dit jaar is het thema gekozen naar Van Ostaijens Boem Paukeslag, oftewel Schrijvers & Muziek. De bedoeling is dat de lezer wordt overgoten met boeken en boekjes over muzikale onderwerpen. Een maand geleden is die stroom al langzaam op gang gekomen, want de trend onder uitgevers is tegenwoordig om de Boekenweek net even vóór te zijn. Maar vreemd genoeg gaat De grote wereld van Japin helemaal niet over muziek. Enfin, je kunt ook niet alles hebben. Misschien had Japin nog wat liggen.

Zo babbelt Max Pam dus elk jaar zijn stukje over het Boekenweekgeschenk vol. In de literare pikorde van HP/De Tijd neemt hij dit jaar de elfde plaats in. Daarmee is hij de belangrijkste criticus volgens zijn collega Jan Zandbergen.

Geen opmerkingen: