Als Fred een relatie met Nicolien krijgt, is haar zoon de bonus. De echte vader van Bram heeft zelfmoord gepleegd. Binnen de kortste keren wordt Bram een modelvader en houdt hij van het kind zoals elke vader zou doen. Een tafel vol vlinders, het Boekenweekgeschenk van Tim Krabbé, gaat over ouderliefde en het onvermogen om het leven van een kind te sturen.
Met dit gegeven plaatst Krabbé het geschenk in onze moderne tijd waarin gescheiden wordt bij het leven en er talloze surrogaatvaders en -moeders rondlopen. Je leest regelmatig over kinderen die de dupe zijn van gescheiden ouders, maar niet zo vaak over de ouder die de zorg van een kind overneemt van een ander. Als ook aan de relatie tussen met Nicolien een einde komt, krijgt Fred de keuze om de vaderrol te behouden ‘maar dan voor de volle helft, en voor altijd’. Vol overgave neemt hij het aanbod aan.
Bram gaat mee als Fred reisreportages moet maken en ziet zelfs zijn eigen aantekeningen in druk verschijnen. Binnen de kortste keren worden ze een duo. Fred heeft al helemaal een leven als schrijver voor zijn zoon uitgestippeld. Het gaat allemaal goed totdat Bram in de puberteit komt. Daarna gaat hij niet meer mee met de reizen van Fred. Bram wil als hij achttien is alleen naar Nieuw-Zeeland gaan waar volgens een Maorilegende op de top van de berg Autaki een steen ligt die, als je hem aanraakt, helpt je levenspad te vinden en de kracht om die aan te kunnen.
Krabbé heeft zijn verhaal in tweeën gedeeld. Het eerste deel wordt verteld door Fred, het tweede deel is het dagboek van Bram dat hij, na zijn reis naar Nieuw-Zeeland, bijhoudt als hij in Amsterdam Emma ontmoet. De toon is totaal anders. Je komt opeens in de wereld van een ietwat eenzame jongen die zin aan zijn leven geeft door de impulsen die hij krijgt van anderen. Een terloopse opmerking van Fred over vrouwen in het algemeen: ‘De man is er om groot te zijn, de vrouw om hem klein te houden,’ zorgt voor een kettingreacties aan gedachten in Brams hoofd en vanaf dat moment koerst het verhaal op een noodlottig einde aan.
Het knappe van dit Boekenweekgeschenk is dat je dat einde al weet. In de eerste bladzijden wordt dat namelijk al aangekondigd, maar je verdringt die wetenschap omdat je, net als Fred, wilt dat het goed gaat met Bram. Op de een na laatste dag schrijft Bram: ‘De rest van mijn leven is een tafel vol vlinders. Iedere seconde vliegt er één weg. Als de tafel leeg is ben ik dood.’ Dan wil je eigenlijk niet meer verder lezen en dat is een teken dat deze novelle je raakt. Ongemerkt heeft Krabbé ervoor gezorgd dat de lezer ook in de vaderrol komt en lijdzaam moet toezien dat hij het gekozen levenspad van de zoon niet kan veranderen. Een erg mooi geschenk.
Coen Peppelenbos
TIM KRABBÉ – Een tafel vol vlinders. CPNB, 92 blz. Het Boekenweekgeschenk is gratis bij aankoop van tenminste €11,50 aan boeken.
Verscheen eerder in de Leeuwarder Courant, 6 maart 2009
5 opmerkingen:
Ik sluit me aan bij deze recensie, wat ik zelf echter ook voelde bij dit boek is het omgaan met relaties. Hoe goed ken je de persoon waar je verliefd op bent, of van houd. Hoe zeker en eerlijk is die vaste relatie, of is het wellicht beter om geen vaste relatie te hebben?
Ik vond het erg boeiend.
Vanuit Londen heb ik weinig meegekregen van de boekenweek dit jaar, maar nu ik dan eindelijk het geschenk heb gelezen, ben ik verbaasd over al deze positieve reacties.
De structuur is wel aardig, maar ik vind dit geen mooi cadeau. Fred een ergerlijk personage en Krabbe's blik op de wereld seksistisch...Deborah
Op grond van het feit dat je een personage slecht vindt ga je toch niet een boek slecht vinden. Dat is toch wel heel naïef.
Ik vond dit ook geen sterk boek. De eerste vijf bladzijden vond ik erg mooi, de eerste helft best aardig, maar vanaf de perspectiefwissel is het naar mijn mening niet meer dan over-emotioneel puberproza. De laatste bladzijde was bijna een belediging aan de lezer. Een boek hoeft niet per sé heel onverwachts te eindigen, maar zo voorspelbaar als dit boek was, heb ik gelukkig nog niet veel vaker meegemaakt.
Een gemist kans.
Je bedoelt zeker Fred als modelvader voor bram in plaats van andersom. Je hebt een foutje in je recensie volgens mij!
Een reactie posten