In de tussentijd 36

- Vandaag op de dag af twee jaar kankervrij. Makkelijk te onthouden: de verjaardag van mijn broer.

- ‘Het begint zo langzamerhand een kwestie van een wonder te worden. Was ik maar een wielrenner met teelbalkanker, dan kon ik goeie sier maken met de genezing ervan, maar ik ben geen wielrenner.

En met mijn ballen zit het goed.’ Martin Bril op 9 maart 2009 in De Volkskrant. Een dikke maand later is hij dood. Ik was geen groot bewonderaar van zijn columns, maar de columns in de laatste maanden van zijn leven vond ik wel goed. Niet alleen de columns die over kanker gingen, maar juist de columns die een totaal ander onderwerp hadden. En daardoor juist niet.
Die column van 9 maart is vrij hard. Een verwijzing naar Lance Armstrong, maar met een opmerking die onder de gordel is. Wat een machismo ook opeens.
Dat ‘goeie sier maken met de genezing’ betrek ik meteen op mezelf. Alsof je je een beetje moet schamen dat je genezen bent. Terwijl er in werkelijkheid geen enkele triomf is.

- Kanker is een ziekte die in gezelschappen opsommend gebruikt wordt. Die heeft dat, die ligt in het ziekenhuis met dit en die is opgegeven. Laatst kwam er ook zo’n opsommend gesprekje langs tussen collega’s. Opeens vroeg iemand: ‘Maar met jou gaat het toch goed, Coen?’
Ja, met mij gaat het goed. Ik had slechts kanker-light. Achteraf had ik wat meer moeten lijden, maar ik moest en zou binnen een paar dagen na de operatie weer werken. Geen dag ziek gemeld. Ook dat is machismo.

- Martin Bril, daarvoor Adriaan Jaeggi, daarvoor Karel Glastra van Loon. Ik kocht bij de Slegte zijn postuum uitgebrachte columns Ongeneeslijk optimistisch. Mooi klein boekje. Naast de reguliere wetenschap scharrelt hij ook wat rond in de alternatieve hoek en daar krijgt hij boze reacties op van lezers en mensen van de Vereniging tegen kwakzalverij.
Er is de laatste tijd weer veel aandacht voor Sylvia Millecam en de diagnostiek van Jomanda. Millecam wordt afgeschilderd als een domme gans en Jomanda als een boze heks. Ik weet nooit wat ik zou doen als ik de mededeling zou krijgen dat ik opgegeven was. Voorlopig heb ik een onbegrensd vertrouwen in de wetenschap en leg ik me neer bij de grenzen van die wetenschap. Makkelijk praten als je de ene dag kanker hebt en de volgende dag er weer vanaf bent. Heb slechts een glimp opgevangen van de verlatenheid die je overvalt als je de diagnose krijgt.

- Twee jaar kankervrij betekent ook twee jaar rookvrij. Nog steeds tien kilo te zwaar. Pijp, tabak en sigaretten heb ik in de prullenbak gegooid. Een doos filters voor in de pijp heb ik bewaard. Big Ben. Om weg te geven aan iemand die pijp rookt. Ik ken niemand die pijp rookt. Heb af en toe nog wel heimwee naar het genot van het roken. In mijn dromen rook ik soms nog.

- Bij de conferentie over Lezen voor de lijst waarbij we een groslijst met boeken samenstellen passeert de hele Nederlandse literatuur. Op de eindlijst staan ook Bril, Jaeggi en Glastra van Loon.

- Twee jaar kankervrij betekent dat ik een andere statistische categorie ben terechtgekomen. Als hypochonder zegt me dat niet zoveel (‘zul je net zien dat’). Ik heb zelf het idee dat de wereld totaal anders is dan twee jaar geleden en toch doe ik nog precies dezelfde dingen. Nou ja, bijna dan.

- Niet vergeten dat het een feestdag is vandaag.