Jeroen Brouwers wint 52 euro en een beker

Met de zin: ‘Al stond in het centrum van het huis een kachel als uit de machinekamer van een stoomschip en stortte ik deze vol kolen en hout uit het bos, ze verspreidde geen warmte, -zoals er ook van mij, volgestort met het witte water van de firma Bols, niet echt meer iets constructiefs uitging.’ wint Jeroen Brouwers de Tzum-prijs 2007, de kleinste literaire prijs van Nederland. De zin komt uit het boek In het midden van de reis door mijn leven, dat vorig jaar uitkwam bij uitgeverij Atlas. In In het midden van de reis door mijn leven zit het ‘oerboek’ waaruit Brouwers veel materiaal heeft gehaald voor zijn indrukwekkende oeuvre. De winnende zin komt uit de inleiding van Brouwers.

Het is de zesde keer dat de Tzum-prijs wordt uitgereikt. De prijs gaat naar de beste zin in verhalend proza van het afgelopen jaar. In 2002 won Paul Mennes, in 2003 Doeschka Meijsing, in 2004 Stijn Aerden, in 2005 Ilja Leonard Pfeijffer en vorig jaar Tommy Wieringa. De winnaar krijgt naast een fraaie beker ook een bedrag aan euro's dat gelijk is aan het aantal woorden in de zin. Dit jaar is dat dus 52 euro, het hoogste prijzengeld ooit in de geschiedenis van de prijs.

De jury (de redactie van het literaire blad Tzum: Roos Custers, Coen Peppelenbos en oud-redacteur Derwent Christmas) was unaniem in haar keuze voor de zin. Uit de nominaties voor de Tzum-prijs (naast de jury mag iedereen zinnen nomineren) bleek een grote voorkeur voor zinnen uit Tirza en Boven is het stil. De zin van Brouwers won echter terecht. Dankzij het uitstellen van de mededeling ‘ze verspreidde geen warmte’ krijgt de zin een spannende opbouw. De zin vervolgt met een vergelijking die de jury ook kan waarderen omdat in dat deel de humor de desolaatheid van het eerste deel van de zin compenseert.

Brouwers is niet alleen een oeuvrebouwer; hij is ook een zinnenbouwer. Dat hij deze prijs ooit toegewezen zou krijgen, lag in de lijn der verwachting.