Ben de laatste tijd nogal veel oude artikelen aan het weggooien. Zo kwam ik het artikel 'WoordPerfect' tegen uit de Haagse Post van 19 maart 1988. Hierin vertellen de journalisten Peter Peters en Louis Stiller over de gemakken en gevaren van de computer.
Eindelijk wraak op Tipp-Ex: wat doet de personal computer met de literatuur? Gaat de roman ten onder?
Eerst wordt nog de lof gezongen (door Mulisch) op de vulpen. Die waren veel beter dan schrijfmachines had hij ooit in een interview met Jan Brokken gezegd. In 1988 is men gelukkig al verder dan de schrijfmachine:
Tien jaar later is de computer aan een ontstuitbare opmars bezig; het apparaat staat inmiddels al in de werkkamers van schrijvers als Boudewijn Büch, Wim de Bie, Tim Krabbé, Andreas Burnier, Tessa de Loo, Martin Bril, Nicolaas Matsier, Bert Jansen, Manuel van Loggem, Martin Schouten, J.P. Guepin, Joost Niemöller en Gerben Hellinga.
Mulisch heeft ook na tien jaar nog geen zin in de computer. Hij schrijft eerst met de hand en daarna tikt hij het manuscript net zo lang uit tot het goed is. Elke versie is definitiever dan de vorige. Bij een computer kun je al gewoon in de tekst zelf zitten veranderen. Willem Frederik Hermans ziet een heel ander probleem opdoemen, een schrijfmachine kan hij zelf nog wel repareren:
'Dat is bij een tekstverwerker uitgesloten als de stroom uitvalt, wat hier in Frankrijk, door stakingen onder andere, wel eens gebeurt. En het idee dat ik misschien dagen op een monteur zou moeten zitten wachten om een half afgemaakte zin te kunnen voltooien - als ik het vervolg in de opwinding niet zou zijn vergeten - maakt me al doodmisselijk.'
Dan komen de journalisten uit bij de toekomst:
De meeste schrijvers verkeren nu nog in euforie over het apparaat, omdat het sneller is dan de schrijfmachine en Tipp-Ex bespaart.
De verwachting is dat er interactieve romans komen.
'Het probleem bij dit alles is dat de auteur uit beeld verdwijnt,' zegt Martin Bril. 'Wie schrijft het boek bij een interactief werk, de lezer of de schrijver? En waar is de auteur gebleven als je met z'n allen een boek maakt?'
Maar ook tegenwoordig heb je nog schrijvers die niet van de computer houden, zie dit filmpje over Koos van Zomeren.
3 opmerkingen:
Er zijn nog stééds schrijvers die niets van de computer moeten hebben. Zie bijv. dit filmpje dat ik maakte van Koos van Zomeren waarin hij vertelt hoe zijn schrijven 'plaatsgrijpt': http://www.youtube.com/watch?v=htowTXvGH2g
@ Moniek: dank dat je me hier aan herinnert. Dit filmpje had ik er bij willen zetten.
Knipsels weggooien: doodzonde. Je moet eens weten hoeveel gaten ik in de lucht heb gesprongen toen ik een stapel originele knipsels van A. Marja vond, uit de vergeelde jaren dertig. Wil je artikelen van/over Benno Barnard en Belcampo voor me bewaren? Dank.
Een reactie posten