hij hem

hij hem
Nu in de winkel

zondag 13 december 2009

Het Groot Kinderdictee der Nederlandse Taal en het eindrijm

Ik viel er pas bij de derde zin in: het Groot Kinderdictee der Nederlandse Taal. Het dictee kende slechts drie zinnen. Dit was dus de laatste zin:
Als woorden met dezelfde letter beginnen heet dat alliteratie; dat is een minder bekende manier van rijmen dan eindrijm, zoals: toen de dames een bejaarde van de hoge douwden, heeft die oude het niet drooggehouden.
Het dictee is geschreven door Ted van Lieshout. Bij het voorlezen door Philip Freriks dacht ik dat het voorbeeld 'toen de dames een
bejaarde van de hoge douwden, heeft die oude het niet drooggehouden' sloeg op de alliteratie (allitteratie werd ook goed gerekend). Wat een ingewikkeld voorbeeld, dacht ik. Bovendien staat 'dames' en 'douwden' een heel eind uit elkaar. En daarnaast is de definitie van alliteratie vrij beperkt: in de literatuur worden de medeklinkers aan het begin van beklemtoonde lettergrepen ook meegerekend (maar ja, dan krijg je weer zo'n lange dicteezin.
Maar het voorbeeld sloeg op het eindrijm. Eindrijm kun je echter niet in een lopende zin zetten. Als het voorbeeld een distichon was, dan had het eindrijm er zo uitgezien:
'toen de dames een bejaarde van de hoge douwden,
heeft die oude het niet drooggehouden'
Of misschien zelfs een terzine:
'toen de dames een bejaarde van de hoge douwden
heeft die oude
het niet drooggehouden'
Als je dat eindrijm nader beschouwt, dan is er wel wat op af te dingen. Rijmt 'douwden' wel op 'drooggehouden'? Ik weet het niet helemaal, want ik zou mijn fonologiehandboek er op na moeten slaan. Volgens mij rijmen die twee woorden alleen maar als je 'drooggehouden' uitspreekt als 'drooggehouwden'. Nu ik het hier voor mezelf zo uitspreek, ben ik bang dat ik aan hypercorrectie doe als ik 'drooggehouden' zonder w uitspreek.
Bij 'oude' en 'drooggehouden' is er alleen maar sprake van eindrijm als je 'oude' niet uitspreekt als 'ouwe'. Of spreek je 'droogehouden' uit als 'drooggehouwen'? Is er een fonologiedeskundige in de zaal?

3 opmerkingen:

ted zei

"Drooggehouden" rijmt op
"hoge douwden".

coen zei

Dat is dubbelrijm!
Maar spreek je 'drooggehouden' uit als 'drooggehouwden'?

Stormblast1953 zei

...........dan maar gewoon naar Bob, maandagavond
http://stormblast1953.blogspot.com/2009/12/grootscheeps-scheepsdictee.html