Bitch
Wees niet bang, hier komen vier regels poëzie. 'Ik ween om bloemen in de knop gebroken / En vóór den uchtend van haar bloei vergaan, / Ik ween om liefde die niet is ontloken, / En om mijn harte dat niet werd verstaan.' Ik denk dat ik de eerste strofe van dit gedicht van Willem Kloos aan mijn studenten kan uitleggen. De meeste studenten hebben het foute idee dat een docent altijd het goede antwoord weet bij poëzie. Terwijl ik tastend en zoekend op weg ga, bij voorbaat bereid om mijn interpretatie in te wisselen voor een betere, zien de meeste studenten het interpreteren als een geleerde goocheltruc: alsof je in één keer een vijfsterrencryptogram weet op te lossen.
Een tijd terug kwam schrijver Philip Huff in het nieuws met de bewering dat oudere critici niet goed meer snapten wat er in de boeken van jongere auteurs gebeurde. Dat leek me onzin, maar sinds ik deze week de tekst van de hit 'Drank & drugs' heb gehoord weet ik dat ik tot de generatie onwetenden ben toegetreden. Ik heb geen moreel oordeel over het lied, ik heb alleen geen idee waarover ze het hebben: 'Als je bitch wil chillen en ze belt mijn nummer / Dan ga ik wel komen, want ik ben flexibel / Nu ben ik in de club, nu sta ik voor de spiegel / Ik kan niet voor je liegen, we willen wat verdienen.'
Ik bedoel het niet ironisch; ik snap eenvoudigweg de verbanden niet. Waarom gaat de ik 'wel' komen en waarom is hij in dat geval flexibel? Als een andere bitch belt, zegt de ik dan 'stik dan'? Waarom dat twee keer herhalen van 'nu'? Even verderop komt de onbegrijpelijke zin: 'Alle tieners zeggen ja tegen MDMA / Je meisje is een mots, ze had seks met je pa.' Ik weet hoe ik mijn volgende poëziecollege moet beginnen. Ik leg dit lied van Lil' Kleine & Ronnie Flex voor en zemel wat over eindrijm, alliteratie en metrum en ga dan luisteren hoe een jonger iemand het mij uitlegt. Daarna sla ik keihard terug met 'De Blauwbilgorgel'.
Deze kroniek verscheen eerder in de Leeuwarder Courant op 27 april 2015.
1 opmerking:
Ik geloof dat ik uw schrijven wel begrijp.
Ik interpreteer dergelijke teksten niet werkelijk. Ze zijn denk ik niet geschreven om letterlijk te worden genomen.
Als ik teksten van bijvoorbeeld 'De Kraaien - Ik vind je lekker' of 'De jeugd van tegenwoordig - Sterrenstof' hoor/lees, dan krijg ik bijzonder sterk de indruk dat de vorm boven de functie gaat (tsja, of juist andersom). Of misschien is de vorm wel de functie.
Deze gasten bedenken nieuwe woorden en constructies. Ze zijn daarmee het levende bewijs dat taal een dynamisch ding is.
Ach...misschien worden we inderdaad gewoon oud. We moeten er voor waken, deze creativiteit niet in de kiem te smoren maar juist wat aan te moedigen. De generatie-kloof is voor de zuurpruimen :-)
Een reactie posten