Het gegeven in De heining, de derde roman van Jan Van Loy, is mooi: een jong echtpaar wil de stad ontvluchten nadat in het appartement boven hen een moord is gepleegd. Vooral de vrouw wil naar een veilige plek. De Windroos, door de bewoners van het naburige dorp spottend de heining genoemd, is volledig omheind en beveiligd tegen inbraak en diefstal. Bovendien is er een streng ballotageregime. Niet iedereen komt binnen en ondanks dat de ik-persoon de commissie beledigt, krijgen ze toch een nieuwe woning binnen de muren van deze moderne vesting.
Er gebeurt erg veel in de honderdvijftig bladzijden die volgen: racisme komt aan de orde, overspel, abortus, de verdwijning van een kind, waarop de hoofdpersoon moest passen, de dood van het kind enige dagen later. Maar, en dan kom ik meteen tot het grootste manco van dit boek: niets raakt je. Van Loy had van deze gegevens een scherpe satirische roman van kunnen maken, een moderne zedenschets, maar dat is het niet geworden. Van Loy had er ook een spannende, sinistere roman van kunnen maken, maar dat is het ook niet geworden.
Wat is het dan wel? Een met vaart verteld mogelijk toekomstbeeld. Van Loy stopt gemiddeld drie bladzijden in een hoofdstuk. Dat schiet op. Daarnaast gebruikt hij veel dialogen, dat leest ook prettig weg. Maar op psychologisch vlak blijft alles oningevuld. Over de hoofdpersoon kom je niet veel te weten, behalve dat hij zich nogal laconiek door het leven slaat. Van zijn vrouw Debbie weten we dat ze een bitchy type is. Dan hebben we nog een bazige huizenbezitter, een dronken buurman, de domme donkere voetballer en zijn mooie vrouw, de conservatieve, oude mevrouw en ga zo maar door: het ene typetje na het andere. De heining is perfect als een soort proefscript voor een sitcom die zich in zo’n gekke wijk afspeelt. Maar mededogen krijg je met niemand. Is er een moord gepleegd? Het zal wel. Is er een abortusje langsgekomen? Leuk hoor. Zijn ze uit elkaar? Poe poe. Ik heb in ieder geval behoefte aan wat inkleuring van de hoofdpersonen, zoals ik ook behoefte heb aan een enkele mooi geformuleerde zin. Al is het maar één mooie zin per hoofdstukje.
Coen Peppelenbos
JAN VAN LOY – De heining. Nieuw Amsterdam, Amsterdam, 157 blz. €17,50
Verschijnt ook op Literair Nederland.
1 opmerking:
Ben heel erg benieuwd
Een reactie posten