woensdag 30 november 2011
Top 10 Nederlandse literatuur - week 48

Buwalda staat nog steeds bovenaan. Voor de rest weinig nieuws.
De CPNB publiceert elke week een top 60 van best verkochte boeken. Alle titels staan door elkaar (non-fictie, fictie, Nederlands, vertaald, crimi, literatuur). Daarom de literaire top 10 van best verkopende Nederlandse titels (die ik tot de literatuur reken). Tussen haakjes de stand vorige week, tussen haakjes na de titel de stand op de Bestsellerlijst van de CPNB.
1 (1) Peter Buwalda - Bonita Avenue (3) 23e week
2 (4) Anna Enquist - De verdovers (10) 6e week
3 (2) Connie Palmen - Logboek van een onbarmhartig jaar (11) 3e week
4 (3) Marente de Moor - De Nederlandse maagd (13) 4e week
5 (5) Adriaan van Dis - Stadsliefde. Scènes uit Parijs. (21) 4e week
6 (6) Renate Dorrestein - De stiefmoeder (50) 8e week
7 (-)
8 (-)
9 (-)
10 (-)
maandag 28 november 2011
De eerste echte literaire pepernotentest
De uitslag (met commentaren):
1 Bolletje - 6,5
'Licht verbrand maar daar houd ik wel van.' De beet was volgens een ander 'zanderig'. De pepernoot oogt 'diepgegroefd', maar heeft een 'doorzonsmaak'. Eén panellid trok de score omhoog met nogal hoge cijfers.
2 Spar - 6.4
In de winkel nogal liefdeloos in een bak gekwakt (wel als eerste van Nederland), maar hier toch een verrassende tweede plek, dankzij de 'kaneelgeur'; de smaak had wat 'kruidiger gemogen'. Een 'allemansvriendje' constateert een panellid.
3 Aldi - 6.2
In smaaktesten komt de Aldi vaak goed voor de dag en dat is hier ook zo. 'Kruiden in balans' zegt de een, terwijl de ander oordeelt 'geen uitgesproken smaak'. Ook over de beet is men het oneens: 'ietwat te hard' staat tegenover 'mal papje in de mond'.
![]() |
| Mal papje in de mond |
De mensenvriend Albert Heijn scoort nog een echte 6 met zijn pepernoten. 'Een sterke geur', 'een beetje aangebakken?' De laatste opmerking zien we terug: 'te lang in oven geweest?'. Dat panellid rept overigens van 'weinig geur'. De smaak is 'snel weg'.
5 Kruidvat - 5.9
De eerste drogist in de rij, met net geen 6. Een beetje een 'laf smaakje', smaakt naar 'karton'. 'Hapt heerlijk weg', maar heeft een wat 'ielig uiterlijk'.
6 V&D - 5.6
Nog net een voldoende. Pepernoten bleken na afloop in een vormeloze zak te zitten van La Place, ontworpen door iemand met suïcideplannen. Merkwaardige vorm: 'bleke noot', 'platvoetje' met de geur van 'vorig jaar' en ook de beet is het 'voorportaal van slofheid'. 'Mediocre nootje' schrijft de één, terwijl een ander dit de beste pepernoot van de avond vond.
7 HEMA - 5.2
De eerste onvoldoende. 'Geurloos, saai uiterlijk', 'ietwat lafjes'. De pepernoot 'plakt te veel'. Over de smaak: 'karakterloos', een ander noteert bij de smaak: 'ontbreekt'. De Zwarte Piet op het zakje van de HEMA kijkt wat sip. Wij weten waarom.
8 Trekpleister - 4.5
'Muffe noot' met een 'nasmaakje'. 'Geen geur, wel mooi rastertje.' 'Kartonsmaak'. 'Ziet er wel aardig uit', zegt de één, als een 'koekig kokindje' vindt de ander.
![]() |
| Mooi rastertje |
9 Bakkerij Haafs - 4.0
De pepernoten worden verkocht in een puntzak. We komen dit soort pepernoot bij veel echte bakkers tegen. De pepernoten uit Haren vallen niet echt in de smaak. Te 'zoet', te veel 'anijsgeur', te 'hard'. Ze 'zien er niet uit', 'bleekneusjes', 'alsof ze al een jaar liggen'. Niemand is positief over de smaak: 'te veel speculaassmaak vermengd met chemicaliën'. 'Kots!' zegt de ander iets bondiger.
10 Molenaartje - 2,3
Pepernotenalarm! Het eko-merk te koop bij de Ekoplaza scoort veruit het laagst. 'Allerbelabberst uiterlijk, zielig', 'niet mooi rond van vorm'. 'Samengeperst biscuit', 'muf', 'klef', 'blijft plakken', 'te zacht, niet knapperig', 'geen geluid bij beet'. De jury waarschuwt ernstig tegen deze smakeloze pepernoot.
![]() |
| Ekopepernoot: pepernotenalarm |
* De Jumbo zou ook meedoen, maar de pepernoten waren, in de week voor Sinterklaas, op. Geen goede inkoper.
* Van tien soorten pepernoten krijg je een bal deeg in je maag. Het testpanel was aan het einde van de avond een beetje misselijk.
* Volgend jaar weer!
zaterdag 26 november 2011
Sinterklaas niet welkom in Haren
Twee dagen later staat er al een cartoon in de krant met het onderschrift 'Pieter, op m'n komende verjaardag een extra zak meenemen, waarin een groot persoon kan...'
vrijdag 25 november 2011
NHL: veertig jaar
Van die veertig jaar heb ik er twintig meegemaakt ontdekte ik laatst. Het eerste jaar nog gedeeltelijk werkend in het Ubbo Emmius-gebouw in Groningen. Dit jaar is de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden hogeschool weer terug in Groningen met een eigen gebouw. Ik hoop niet dat het nog eens twintig jaar duurt voordat er weer een tweedegraads lerarenopleiding in Groningen zit. (Nu alleen de eerstegraads opleiding.)
Ter verhoging van de feestvreugde kregen we vorige week, docenten en studenten, speciaal Ubbo Emmius-gebak.
Carmina Burana in het stationsgebouw
woensdag 23 november 2011
Top 10 Nederlandse literatuur - week 47

Buwalda staat nog steeds bovenaan. Palmen op twee.
De CPNB publiceert elke week een top 60 van best verkochte boeken. Alle titels staan door elkaar (non-fictie, fictie, Nederlands, vertaald, crimi, literatuur). Daarom de literaire top 10 van best verkopende Nederlandse titels (die ik tot de literatuur reken). Tussen haakjes de stand vorige week, tussen haakjes na de titel de stand op de Bestsellerlijst van de CPNB.
1 (1) Peter Buwalda - Bonita Avenue (4) 22e week
2 (3) Connie Palmen - Logboek van een onbarmhartig jaar (5) 2e week
3 (2) Marente de Moor - De Nederlandse maagd (9) 3e week
4 (4) Anna Enquist - De verdovers (10) 5e week
5 (5) Adriaan van Dis - Stadsliefde. Scènes uit Parijs. (16) 3e week
6 (6) Renate Dorrestein - De stiefmoeder (55) 7e week
7 (-)
8 (-)
9 (-)
10 (-)
Stefan Nieuwenhuis brengt alle Groninger dichters op één website
Een ambitieus project van de Stadsdichter van Groningen Stefan Nieuwenhuis. Hij wil alle dichters uit de stad samenbrengen op één website. Alle 36 professionele dichters: dichters die een officiële bundel op hun naam hebben staan of van wie het werk is gebloemleesd zijn aangeschreven of ze willen meedoen aan de site waarop actuele informatie over de dichters zal komen te staan. Daarnaast worden er per dichter twee professionele video's gemaakt door RTV Oog.
Jan Glas zal van elke dichter een professionele foto maken die gebruikt kan worden voor publicatiemogelijkheden.
Al meer dan de helft van de dichters reageerde uiterst positief op de plannen van de stadsdichter, schrijft Nieuwenhuis op zijn blog. De website zal dichtstadgroningen.nl gaan heten (nog niet on-line).
dinsdag 22 november 2011
maandag 21 november 2011
Roelof Pieters en Ad-Just Bouwman spelen hoofdrollen in toneelstuk De nieuwe man
De roman van Thomas Rosenboom speelt aan het begin van de vorige eeuw op een scheepswerf bij Wirdum. De oudere Bepol wordt gefascineerd door de knecht Niesten en zijn onderdrukte homoseksuele verlangen naar deze intrigerende man wordt omgezet in een strijd die alleen verliezers kent.
Harm-Ydo Hilberdink regisseert het stuk dat volgend jaar op locatie in een steenfabriek in Appingedam gespeeld zal worden. De première is op 1 juni. Vanmiddag werd ook de website van het muziektheaterstuk gepresenteerd.
Gerard van Emmerik, Sanne Parlevliet en Elly Pastoor bij Zondagschrijvers
Chaïm Potok - Mijn naam is Asjer Lev
Thomas Roosenboom - De nieuwe man
Annie Proulx - Scheepsberichten
![]() |
| Gerard van Emmerik |
![]() |
| Elly Pastoor |
![]() |
| Sanne Parlevliet |
zondag 20 november 2011
Broertjesdag
Gisteren met Herman in museum Boymans van Beuningen. Mijn broer was er voor het eerst en hij vond het, wat ik wel verwacht had, een mooi museum. Het was er niet heel erg druk en dat is jammer, omdat er prachtige vaste collectie is. Daar zou je elke week wel even naar willen kijken.
We vonden allebei de videokunst van Marijke van Warmerdam erg intrigerend.
De genomineerden voor het Hendrik de Vries-stipendium 2011
zaterdag 19 november 2011
vrijdag 18 november 2011
Recensie Peter Zantingh - Een uur en achttien minuten
Een uur en achttien minuten begint en eindigt op het station van een dorp in West-Friesland. Johan, de verteller van het verhaal, is op zondag teruggekomen uit zijn studiestad Utrecht omdat zijn vriend Joey zelfmoord heeft gepleegd. Op vrijdag, na de begrafenis, vertrekt hij weer. In de tussentijd gebeurt er niets onverwachts.
Johan en Joey horen bij een vriendenclub van vijf jongens, alle vijf voetballers, alle vijf liefhebbers van bier en vrouwen. Johan is de enige die het dorp verlaat om te gaan studeren. In de week voorafgaand aan de begrafenis halen de vrienden herinneringen op: aan voetbal, aan hun vakantie in Chersonissos. Er heerst zelfverwijt omdat ze de zelfmoord niet zagen aankomen, er is het gebruikelijke gedoe over de kaartjes, de kist, het pak en de speeches. Nergens, maar dan ook nergens wordt het verhaal opgetild tot iets groters. Is het waar dat er een grote zelfmoordgolf onder jongeren is in West-Friesland? En zo ja, wat zegt dat dan over dat deel van Nederland? In de roman komen de jongens tot de niet bijster originele constatering dat ze wat meer hadden moeten praten over hun gevoelens.
Peter Zantingh heeft met Een uur en achttien minuten zijn debuut geschreven en je kunt zien dat de schrijver nog erg veel moet leren. Een lange zin formuleren bijvoorbeeld. Langer dan vier of vijf woorden. En niet na vijf woorden een zin op de volgende regel beginnen. Om het wat diepzinnger te maken.
'Of dit een boodschap is.
Een monument.
Een poëtische verwijzing.
Of een dronken grap.'
Pubermeisjes schrijven zo gedichten.
Het meest positieve wat je over deze roman kunt zeggen is dat de schrijver wars is geweest van elke literaire pretentie. Als de schrijver al een keer een lange zin produceert, met een bijzin of met een interessante vergelijking dan gaat het meteen mis. Op de eerste pagina bijvoorbeeld waar verteld wordt over het gezicht van de vrouw die al jaren in de stationskiosk staat. 'Het gezicht smelt, langzaam, als een ijsje dat niet snel genoeg opgegeten wordt op een warme dag. Het is binnen altijd koud.' De opmerking over de temperatuur doet meteen het beeld uit de vorige zin teniet. Meteen op dezelfde pagina een foutieve samentrekking, verderop foutief gebruik van 'meeste' waar het meesten moet zijn. Het schijnt dat de uitgevers gevochten hebben om dit debuut. Als Zantingh bij zijn volgende boek, waar hij al een contract voor op zak heeft, drie woorden meer per zin opschrijft, wat psychologische diepgang aanbrengt en een minder clichématig verhaalverloop bedenkt, dan hebben we iets om naar uit te zien.
Coen Peppelenbos
Peter Zantingh - Een uur en achttien minuten. De Arbeiderspers, Amsterdam, 196 blz. €18,50.
De ingekorte versie van deze recensie verscheen eerder in de Leeuwarder Courant, 18 november 2011.
donderdag 17 november 2011
Lifelines: de intake
Dat is niet zo bijzonder, want ongeveer 70.000 mensen doen daaraan mee. In 2006 is in Noord-Nederland (Groningen, Friesland en Drenthe) een grootschalig bevolkingsonderzoek van start gegaan: LifeLines. In dit onderzoek worden (gezonde én zieke) deelnemers uit drie generaties gedurende ten minste dertig jaar gevolgd om inzicht te krijgen in de factoren die van belang zijn bij het ontstaan en verloop van chronische ziekten.Vanmiddag was de intake. Er werd een hartfilmpje gemaakt, de bloeddruk werd opgemeten (10 keer), ik moest 10 keer heel stevig inademen en heel lang uitademen (longcapaciteit), lengte en omvang (buik, heupen) werd gemeten, mijn oplossingsgerichtheid bij rare stippelpuzzeltjes (daar zal ik wel niet zo hoog op scoren) en ik moest enkele antwoorden geven op vragen over depressiviteit. Tussendoor werd ook nog mijn gewicht gemeten. Daarvoor hadden ze nog zo'n ouderwetse weegschaal die niet digitaal het gewicht afleest. Ik mocht mijn kleren aanhouden. Te midden van de moderne apparatuur was dit toch even een oud relict. Ik kan thuis tot op de gram aflezen hoe zwaar ik ben, maar in dit onderzoek is dat niet zo heel erg nodig.
De volgende keer mag ik opdraven in de kerstvakantie. Ik krijg ook huiswerk mee. Op 26 december moet ik vanaf 22.00 uur al mijn urine in een oranje collectebus opvangen (als die vol is, dan mag ik een schone fles gebruiken als extraatje). Op 27 december 22.00 uur moet ik ophouden met verzamelen. Voor de ochtendurine van de volgende dag heb ik nog een klein potje meegekregen. Die moet ik op 28 december vullen. Op het formulier staat dat ik het 'midstream' moet opvangen ('eerst een beetje plassen in het toilet, dan opvangen in het potje.')
Op 28 december om 9 uur 's ochtends stap ik op de fiets met volle flessen en rijd ik weer richting Lifelines. Ik ben nu al bang voor sneeuw en gladheid.
woensdag 16 november 2011
Top 10 Nederlandse literatuur - week 46

Buwalda staat nog steeds bovenaan. De Moor klimt, Palmen komt binnen.
De CPNB publiceert elke week een top 60 van best verkochte boeken. Alle titels staan door elkaar (non-fictie, fictie, Nederlands, vertaald, crimi, literatuur). Daarom de literaire top 10 van best verkopende Nederlandse titels (die ik tot de literatuur reken). Tussen haakjes de stand vorige week, tussen haakjes na de titel de stand op de Bestsellerlijst van de CPNB.
1 (1) Peter Buwalda - Bonita Avenue (2) 21e week
2 (3) Marente de Moor - De Nederlandse maagd (4) 2e week
3 (-) Connie Palmen - Logboek van een onbarmhartig jaar (5) 1e week
4 (2) Anna Enquist - De verdovers (8) 4e week
5 (6) Adriaan van Dis - Stadsliefde. Scènes uit Parijs. (11) 2e week
6 (5) Renate Dorrestein - De stiefmoeder (42) 6e week
7 (4) Remco Campert - Het leven is vurrukkulluk (49) 4e week
8 (7) Marten Toonder - De slijtmijt (53) 3e week
9 (-)
10 (-)
Oma
In oude fotoalbums gaat de tijd sneller. Als je twee bladzijden omslaat ben je drie jaar verder.
Deze foto kent een onderschrift in mijn moeders handschrift (mijn moeder zit helemaal links). '17 Mei 1974 Opa en Oma 35 jr. getrouwd. Eten bij Hotel de Zwaan'. Dure tent: Hotel de Zwaan. Daar hebben we daarna nooit weer gegeten.
Een paar bladzijden verder zijn ze alweer 40 jaar getrouwd. Ronde getallen moet je vieren. Vandaag zou mijn oma 100 zijn geworden. Haar twee dochters gaan het een beetje vieren met z'n tweeën. Ik hoop dat ze niet aan de lijn denken en dat ze allebei een gebakje nemen. En aan het eind van de middag een glas wijn.
dinsdag 15 november 2011
De nieuwe site van Lezen voor de lijst is online
zondag 13 november 2011
Het Grote Gebeuren: Connie Palmen
Het Grote Gebeuren: Jan Brokken
'Brunch met Brokken' was de nogal onsmakelijke titel van het late zondagochtendprogramma van Het Grote Gebeuren. Op tafel allerlei gesmeerde broodjes (nog net op tijd gebracht), jus, koffie en fruit en gelukkig geen brokken.
![]() |
| Brunch met romanpersonage dat onherkenbaar wil zijn en man |
![]() |
| Han Borg en Jan Brokken |
Het Grote Gebeuren: Robbert Welagen, Tommy Wieringa, Rascha Peper en Gerrit Jan Zwier
De grootste schrik kreeg Roos Custers die door Rascha Peper even terzijde genomen werd. Van de schrijfster hoorde ze dat zij model had gestaan voor het vrouwelijke hoofdpersonage in de roman Vossenblond. Roos wist niet helemaal of ze zich gevleid moest voelen of niet, want het is een escortmeisje, weliswaar een intelligent escortmeisje, maar toch.
Roos kreeg het enigszins warm toen Peper op het podium ook nog de scène voorlas waarin het meisje voor het eerst beschreven werd. Niet omdat ze zich niet herkende, maar omdat ze bang was dat Annette Timmer opeens de aandacht op haar zou vestigen.
Als tegenprestatie liet Roos in de pauze haar halsketting van mensenbot aan de schrijfster zien. Een sieraad dat precies bij de morbide belangstelling paste van de hoofdpersonen in de roman.
Robbert Welagen was de openbaring van de avond. Al vier romans heeft hij op zijn naam (ik had net de laatste gelezen: Porta Romana), maar echt tot het grote publiek doorgebroken is hij nog niet en dat bleek ook wel uit zijn bedeesde maar innemende optreden: nog nadenkend over een antwoord, niet in standaardverhalen verglijdend.
Voor en na de pauze was er een ellenlange muzikale act (zes nummers in totaal), gekoppeld aan een lange pauze omdat de bediening van Images weer ongekend sloom was, vooral de jongens zijn van een ongekende traagheid. Na tienen begon het tweede deel van de avond.
Gerrit Jan Zwier zat een beetje te mopperen. Op een vraag van Timmer naar een oude polemiek (aansluitend bij het thema) sprak de schrijver dat hij daar wel twintig bladzijden over had geschreven, dat kon hij niet zomaar samenvatten. Op een volgende vraag over de achtergronden van Op zoek naar meneer Johnsson kwam ook al geen lekker antwoord: 'Daar heb ik een heel boek over geschreven.' En het werd helemaal erg toen de schrijver de interviewster bij zijn laatste roman ging uitleggen wat het verschil was tussen fictie en non-fictie. Timmer liet Zwier toen maar een stuk voorlezen, wat niet echt de kracht is van de schrijver.
Tommy Wieringa kan juist weer uitstekend voorlezen: mooie stem, goed tempo, de juiste accenten. Alles klopt als hij iets voorleest, deze avond enkele stukken uit Ga niet naar zee. En passant kwamen we ook nog te weten dat de schrijver tegenwoordig vader is van twee dochters.
Het was bijna half twaalf toen we Images weer verlieten. In de Wolthoorn namen we nog een glas prikkellimonade. In het achterzaaltje zat een heel kudde van de literaire studentenvereniging Flanor te drinken en zelf meegenomen chips te eten.
zaterdag 12 november 2011
Herman Sandman en Dick Siersema schreven het Beste Groninger Boek
![]() |
| Herman Sandman luistert naar het juryrapport |
![]() |
| Uitgever Philip Elchers, Dick Siersema en Herman Sandman |
![]() |
| Geen Boele Bregman. Han Borg lijkt ten einde raad. |
![]() |
| Groepsportret voor de media |
![]() |
| Oud-stadsdichter heeft geen probleem met Emo's bier |
Het Grote Gebeuren: Armando
vrijdag 11 november 2011
Het hele weekend Het Grote Gebeuren
woensdag 9 november 2011
Top 10 Nederlandse literatuur - week 45

Marente de Moor won de prijs, maar Buwalda staat weer bovenaan.
De CPNB publiceert elke week een top 60 van best verkochte boeken. Alle titels staan door elkaar (non-fictie, fictie, Nederlands, vertaald, crimi, literatuur). Daarom de literaire top 10 van best verkopende Nederlandse titels (die ik tot de literatuur reken). Tussen haakjes de stand vorige week, tussen haakjes na de titel de stand op de Bestsellerlijst van de CPNB.
1 (1) Peter Buwalda - Bonita Avenue (1) 20e week
2 (2) Anna Enquist - De verdovers (3) 3e week
3 (-) Marente de Moor - De Nederlandse maagd (7 en 59) 1e week
4 (3) Remco Campert - Het leven is vurrukkulluk (15) 3e week
5 (4) Renate Dorrestein - De stiefmoeder (32) 5e week
6 (-) Adriaan van Dis - Stadsliefde. Scènes uit Parijs. (37) 1e week
7 (5) Marten Toonder - De slijtmijt (39) 2e week
8 (-) A.F.Th. van der Heijden - Tonio (55) 15e week
9 (8) Jannetje Koelewijn - De hemel bestaat niet (60) 6e week
10 (-)
dinsdag 8 november 2011
Vertrekt Stripmuseum uit Groningen?
Arjen Lubach bij Flanor
Huis de Beurs, A-kerkhof ZZ 4
8 november om 20:30
maandag 7 november 2011
zondag 6 november 2011
Remco Campert in de bibliotheek
Philip Freriks presenteerde het programma vakkundig en Ronald Giphart was de jongere schrijver die een gloedvol betoog afstak over Het leven is vurrukkulluk en daartussen zat Remco Campert, breekbaar, af en toe moeilijk formulerend, maar in tussenzinnen en terzijdes onmiskenbaar de grote schrijver. Hij zal het zelf nooit beamen, want de bescheiden hoofdpersoon uit zijn roman is nogal Campertiaans. Campert praat liever over andere schrijvers en mensen die hij bewondert. Was hij elders in het land nog in snikken uitgebarsten bij het voorlezen van een fragment uit Kees de jongen, gisteren had men uit voorzorg een ander fragment voor hem uitgekozen. Maar toen hij vol passie vertelde over de schrijver Theo Thijssen schoot hij toch weer even vol.
Freriks speelde ook nog een kwisje met het publiek (een soort petje op, petje af). Dat had ik tot mijn schrik bijna gewonnen. Niet omdat ik veel wist, maar omdat Roos Custers mij alle antwoorden influisterde (omdat ze zelf niet zo in het middelpunt wilde staan). Gelukkig won de mevrouw die zelf alle goede antwoorden wist.
Na afloop signeerde Campert zich een slag in de rondte. Hij bleef zitten tot de enorme rij helemaal bediend was.















































