1 De Gebroeders Karamazov - Fjodor Michailovitsj Dostojevskij
Dit is het boek dat mijn vrouw voor mij placht te verstoppen. Inmiddels 7 keer gelezen, waarvan 2 keer in het Russisch.
De karakters van de drie broers Dimitri, Aljosja en Iwan vormen het gehele spectrum van de menselijke geest. En we zijn hier per slot van rekening om de geest van de mens te doorgronden. (En onszelf). Maar het is moeilijk kiezen tussen respectievelijk drift, religie en ratio.
Memorabel is de passage waar Aljosja liggend op de grond de aarde omarmt. Bekende haters van Dostojevskij zijn Nabokov en Karel van het Reve. Het kan niet anders dan dat zij eenduidige rationele persoonlijkheden hebben. Een soort Smerdjakovs, dus.
2 The Outsider - Colin Wilson
An inquiry into the sickness of mankind in de mid-twentieth century. Buitengewoon geniaal boek, zodat zelfs ik niet alles begrijp. Om het boek te waarderen moet je buitengemeen veel andere boeken gelezen hebben. Van Camus, Dostojevskij, Hesse, Nietsche, Schopenhauer. En nog veel meer.
Onmisbaar voor elke buitenstaander. Colin Wilson was 24 jaar toen hij dit standaardwerk schreef. Ik kreeg het van Rob Leopold (inmiddels overleden nazaat) om inzicht op te doen. Inclusief volledige analyse van momenten van Allesomvattende Lichtheid bij diverse literaire personages, zoals hierboven van Aljosja geschetst.
3 Niemand is onsterfelijk - Simone de Beauvoir
Mijn inmiddels reeds lang overleden moeder gaf mij op 15-jarige leeftijd alle existentialistische boeken te lezen. Dat dit mijn leven nou een vrolijke wending heeft gegeven kan ik niet zeggen. Sommige dingen in mijn leven kan ik mij met de beste wil van de wereld niet herinneren.
Andere dingen kan ik niet vergeten. Zoals dit boek.
4 De kellner en de levenden - Simon Vestdijk
Bizarre roman over het Laatste Oordeel. (of niet!) Argeloze mensen worden in een autobus geladen en naar een bioscoop vervoerd. Vanaf dat moment een caleidoscopische nachtmerrie.
De Kellner is Jezus, dat verklap ik al vast. Nimmer zo hard gehuild als aan het eind van het boek als de tuberculeuze Wim Kwets met de Kellner en zijn overleden hond wegloopt.
Voor alle homosexuelen verplichte kost. Mooiste woord: Minorennen.
5 Kees de Jongen - Theo Thijssen
De zwembadpas. Witte gymnastiekschoentjes.
6 Aktaïon onder de sterren - Simon Vestdijk
Jongensboek voor grote mensen.
7 Verzamelde Gedichten - Gerrit Achterberg
Toen ik Nederlands studeerde werd ons nauwelijks iets verteld over dat gedoe met de dood van de huishoudster en het gestalk van Achterberg.
Ik had het liever niet geweten. Wel vond ik het als jonge man een aantrekkelijk idee dat iemand gedichten schrijft in het Gesticht in opdracht van zijn psychiater.
Ik weet niet of je zo goed kunt dichten als je bij je volle verstand bent.
8 Sneeuwstorm, Noodlot, Lied - Anna Achmatova
Hans Boland vertaalde deze bloemlezing op onnavolgbare wijze. Hij was mijn docent toen ik Slavische Talen studeerde. Achmatova verstaat de kunst om de lezer zélf een groot gedeelte van het gedicht te laten schrijven in zijn eigen hoofd. Dwingend en luchtig tegelijk. Boland was een groot vriend van mij. We deden altijd wedstrijdjes wie de mooiste vertalingen kon maken op het Slavisch Instituut aan de Reitdiepskade te Groningen. Boland kon uren zeuren of "chianti" nu uit 2 of uit 3 lettergrepen bestond. Van grote invloed geweest op mijn eigen prosodie.
Het spreekt vanzelf dat Boland een groot liefhebber is van Dostojevskij.
Vroeger was hij Dimitri, nu wellicht meer neigend naar Aljosja. Boland is ritmisch een genie. Hij speelt ook prachtig piano. Later met hem gebrouilleerd geraakt om een vrouw. (sic!)
9 De uitvreter, Titaantjes en Dichtertje - Nescio
Onlangs aangeschaft in mooie kartonnen cassette. Prachtig licht en subtiel geschreven. Een groot contrast met Dostojevskij waar iedereen maar over elkaar heen buitelt met veel geraas en bankbiljettenvertrappel en tranenvloed en benauwend walmende hutten met manke scholieren en veel tuberculose en ontmoetingen in bedompte priëlen.
Ik hoop ooit op de manier van Nescio proza met poëzie te kunnen versmelten.
10 De Big 5 persoonlijkheidsfactoren - De Raad & Doddema-Winsemius
Dit boek bevat het periodiek systeem ter beschrijving van persoonlijkheidseigenschappen. Daarnaast het gehele 'idioticon'. Dat is een lijst met alle woorden in het nederlands die een karakterologische omschrijving geven. Dat zijn er in onze taal 10.000. Er zijn talen die ternauwernood 10.000 woorden bevatten. Hoe meer woorden, hoe meer nuance er mogelijk is. Daarentegen volstaat vaak één woord beter dan 25.
Mits goed gekozen, natuurlijk.
(zuurmuilige petroliepisser, karpatenkop, fleemtong, gortenwikker, lariefarie, reiziger in knoopsgaten, secuur broekje, braniegast, knakenpoetser, sleutelgatpieper, echt een heertje om in een praam te zetten, fleemtong, tuig van Laban, troggelaar...) Deze woorden binnenkort allemaal in mijn nieuwe streekroman Eindstation Assen!
Lees ook de top tien van: Bart Temme, Derwent Christmas, Jan Paul Schutten, Annet Peppelenbos, Doeke Sijens, Anton Brand, Igor Wijnker, Nick ter Wal, Julien Oomen, Giny Backers, Wouter de Vries en Rense Sinkgraven
Geen opmerkingen:
Een reactie posten