Boekenhotel Doldersum sluit deuren

Bibliotheek van Roger van Akelijen

In hotel Het Elzenveld in Antwerpen hing vlak bij de keuken deze prachtige bibliotheek op schaal. Roger van Akelijen is de kunstenaar. Dat lijkt me wel mooi: een bibliotheek hebben zoals hier en daarin dan dat kunstwerk hangen.



(klik op de plaatjes voor een vergroting)

Victorie in Antwerpen

'Mag ik een handtekening van mijn favoriete lesbische auteur,' vroeg ik gisteren aan Anja de Crom op het terras van Het Roze Huis in Antwerpen, niet wetende dat Minke Douwesz naast haar stond. De twee dames vormden het hoogtepunt van het lesbische gedeelte van de middag op de broeizolder van het holebihuis. Corrie stelde aan Douwesz nog de vraag of ze wist dat de twee ezels die zij gebruikt in haar roman ook al voorkwamen bij Gerbrand Bakker in Boven is het stil (antwoord: nee, wist ze niet, want dat boek moest ze nog lezen).


Om vijf uur begon het mannengedeelte met mijn eerste internationale optreden. Ik had al helemaal een volgorde in mijn hoofd die was afgestemd op wat er bij de vrouwen gebeurde (eerst twaalf minuten voorlezen) dat ik daarvan niet meer kon afwijken toen presentator Sven Pichal dat voorstelde. Pichal is overigens een kundige en professionele interviewer, makkelijk alles aan elkaar pratend. In Vlaanderen is hij zeer bekend en dat lijkt me terecht. Ondanks dat iedereen aardig deed was ik toch gespannen. Ik maakte ook een vergissing met de tijd en dacht dat ik al dik over mijn twaalf minuten heen was en raffelde toen een complete scène af en sloeg het laatste gedicht dat ik gepland had over.
Pichal maakte het me daarna nog wel moeilijk door te vragen of ik een van de aanwezige auteurs wel eens gerecenseerd had. Ja, over André Sollie (positief met een kanttekening) en over GJ Wielinga (zeer negatief). Pichal wilde een brug maken naar Paul Mennes die ik ooit de eerste Tzumprijs had gebracht, maar nu was ik (voelde ik me) opeens de narrige recensent. Na mij was Wielinga aan de beurt en maakt Pichal nog een paar keer een sneer naar recensenten (waarschijnlijk om Wielinga gerust te stellen). Kortom: het ging wat ongemakkelijk allemaal.
In de pauze kwam gelukkig de mooie verpleegkundige Geert zeggen dat hij genoten had van de Tavenier-boeken en ik kon hem melden dat Doeke en ik van plan zijn om een derde deel te schrijven. Was erg blij dat dat Geert tegen me begon te praten, want daardoor raakte ik dat ongemakkelijke gevoel een beetje kwijt.
Na de pauze was het tijd voor het Vlaamse mannenblokje met Paul Mennes die mooi ironisch voorleest. Zijn nieuwe roman (over Japan) had al zo'n beetje moeten uitkomen, maar hij zei dat hij pas op driekwart was van het boek. André Sollie las voor uit het jeugdboek uit 2005. Van hem heb ik nog een bundel poëzie gekocht. En daarna heb ik nog lang op het terras gezeten met Corrie (die net als ik van een preventiewerker een condoom met glijmiddel kreeg).

NHL: Promofilmpje

Rappers Ed Lip en Aard Lus (wie? wie zeg je?) laten het nieuwe NHL-gebouw zien in een extralange superkomische promofilm. Kunnen we eindelijk zien waar al die extra miljoenen naartoe zijn gegaan en waarom er volgend jaar flink bezuinigd moet worden. Wedstrijd: vanaf welke seconde gaat het inhoudelijk over onderwijs?

Typoscript Het Dwaallicht van Willem Elsschot aangetast

Hotel Het Elzenveld in Antwerpen is erg prettig (behalve wannneer er om 8 uur een drilboor aan de andere kant van de muur gezet wordt en het minutenlang lijkt of men dwars door de muur heen komt): een oud klooster midden in de stad met zeer vriendelijk personeel, een mooi gerestaureerd kerkje en met een heuse Willem Elsschotkamer. Daar liggen boeken van Elsschot, er hangen foto's aan de muur van Elsschot en het pronkjuweel is een typoscript van de eerste bladzijden uit Het Dwaallicht. Tot mijn schrik bleek over de bladzijden rechtsonder een glas water heen te zijn gevallen en daardoor zijn enkele bladzijden voorgoed onleesbaar geworden.

Martin Ros en Kluun

Nog even ter overbrugging (met dank aan Johan Koning).

Voor NRC-lezers en Martin Ros-volgers

NRC-lezers die de column van Arjen Fortuin hebben gelezen: het gaat om dit en dit bericht.

Voor Martin Ros-volgers. Maandag, eind van de dag, meer. Tot die tijd is iedereen aangewezen op de oude Ros-berichten.

E. Laurillard

Antiquariaat Fokas Holthuis uit Den Haag wil zo weinig mogelijk boeken verkopen. Daarom hebben ze een site gebouwd zonder zoekfunctie met externe zoekfunctie. Er is ook geen overzicht te vinden van alles wat ze hebben, dus een beetje digitaal door de collectie bladeren is er niet bij. Wil je toch ooit een boek in je bezit krijgen dan moet je je aanmelden voor de nieuwsbrief en met een beetje geluk ben je dan de eerste die reageert.
In Nieuwsbrief 310 stonden de volgende nummers:

27. LAURILLARD, E. Ernstig en los. Gedichten. Geïllustreerd door Alfaro. Rotterdam, D. Bolle, [1890]. Linnen. (4), 232 p. Met versierde pagina's en kleine tekeningen tussen de tekst. 4e druk. Naam op schutblad, verder fraai exemplaar.
€ 9
* Grijs linnen met goud-, zwart- en blindstempeling.

28. LAURILLARD, E. Laatbloeiers. Opstellen en dichten. Schoonhoven, S. & W.N. van Nooten, 1904. Linnen. (8), 160 p. 1e druk.
€ 15
* Mooi botanisch bandontwerp, niet in Braches. Het monogram op de rug is ons niet bekend.

29. LAURILLARD, E. De Marsch der Menschheid. Met 45 illustratiën van G.J. Bos. Amsterdam, D.B. Centen, 1897. 25 x 19 cm. Origineel slap linnen met afgeronde hoeken. 32 p. 1e druk. Heel lichte slijtage, wat roest.
€ 8
* Vroom gedicht, met bijbelplaatjes geïllustreerd.

30. LAURILLARD, E. Een rozenruiker. Negental dichten. Rotterdam, D. Bolle, [1892]. Linnen. 112 p. 1e druk. Hier en daar wat roest, maar een aantrekkelijk boekje.
€ 9
* Grijs linnen met goud-, zwart- en blindstempeling. Alle gedichten hebben een rozen-thema.

Je hoeft er niet meer achteraan, want ik heb ze nu. De domineedichter, bekend van Een vers dat als een nachtkaars uitgaat, schreef of hele flauwe poëzie of heel stichtelijke poëzie.

In een van de bundels zat ook een los vel waarop een gedicht in handsschrift staat (zo zijn ze dan ook weer bij dit antiquariaat). Het zou mooi zijn als dit het echte handschrift was van Laurillard. Maar misschien is het gewoon van iemand die mooi kon schrijven. Hoe kom ik nu te weten hoe Laurillard schreef, zodat ik de handschriften kan vergelijken? Misschien hebben ze bij Fokas Holthuis wel een echt handschrift van Laurillard. Maar hoe kunnen we dat vinden?


(klik op de foto's voor vergrotingen)

De Dichtclub door Jerry Vinke

Een impressie van de vorige Dichtclub door Jerry Vinke aka Jerreper voor Stadjerstv.

Nog meer Jan Veldman

Ja die Jan Veldman van dat vloekliedje heeft meer van die lieve liedjes geschreven. Dit (niet lip-sync, maar dat komt waarschijnlijk vanwege de illegale weergave van de dvd die bij de theatershow hoort) liedje begint ook liefjes, maar ontspoort geweldig halverwege. Met Nederlandse ondertiteling.

Waar is Willem Bijsterbosch gebleven?

Er zijn van die auteurs die nooit veel rumoer maken en die ook nooit de publiciteit hebben opgezocht, maar die toch een sterk oeuvre bij elkaar hebben geschreven. Willem Bijsterbosch is zo iemand. Volgens de DBNL-site heeft hij acht boeken geschreven. Hij kreeg goede besprekingen in de kranten, maar een megaseller heeft hij niet geschreven. Zijn laatste boek dateert alweer van 12 jaar geleden.
Waarom is hij gestopt? En kunnen we hem niet weer aan het schrijven krijgen? Gaat het wel goed met hem?

In de tussentijd 37

- Een maand na de vorige 'In de tussentijd' op controle in het ziekenhuis. 'De magische grens van twee jaar,' zegt dokter Wiarda. Nu is het officieel: ik zit in een andere statistische categorie. Alsof het een verdienste is.

- Bij de balie maak ik een afspraak voor over een jaar; donderdag 24 juni 2010 wordt er weer een longfoto gemaakt. Bij de balie naast me moet een man verschrikkelijk hoesten.
'Nou, nog één winter,' zegt de baliemevrouw.

- Toch nog een keer bloedprikken. Van de grote wachtkamer ga je naar de kleine wachtkamer. Een vrouw rollatort zich erheen. Als ze zit moet ze hartverscheurend hoesten, de hele keelholte hoor je klapperen.
'Het is buiten zeker warm weer,' zegt ze.
'Het is lekker warm,' zeg ik.
'Ik merk het meteen aan mijn astma.' Astma met een Groningse tongval is wat erger dan gewone Nederlandse astma: astttmááááá. 'De hele nacht lig ik aan de inhaler.' Ze vindt het wel fijn om astma te hebben. Eindelijk een gespreksonderwerp.
Het jonge meisje tegenover me gooit het over een andere boeg: 'Wat vreemd dat al die schilderijen zo rood van kleur zijn.' En ja, nu ze dat zo zegt, de twee schilderijen in de wachtkamer zijn allebei nogal rodig.
'Zeker thematisch,' zeg ik.
Als ik even later mijn bloed laat prikken, zit de rollatormevrouw schuin aan de overkant. 'Ik heb astma,' hoor ik haar zeggen. 'De hele nacht aan de inhaler gelegen. Ik dacht vanmorgen: ik doe wel een trui aan, maar nu is het warm. Dat merk je meteen met astma.'

Als het goed is (altijd een slag om de arm houden) over een jaar meer.

Top 10 Nederlandse literatuur - week 26

Slechts negen literaire boeken in de top 60 van de CPNB, veel te weinig om een literaire top 10 te kunnen maken. Wel vier keer Martin Bril, maar nog steeds geen spoor van Gerbrand Bakker. Ook op de top 100 van het marktonderzoekboekenvak komt hij niet voor en dat is volstrekt onbegrijpelijk.
De CPNB publiceert elke week een top 60 van best verkochte boeken. Alle titels staan door elkaar (non-fictie, fictie, Nederlands, vertaald, crimi, literatuur). Daarom de literaire top 10 van best verkopende Nederlandse titels (die ik tot de literatuur reken). Tussen haakjes de stand vorige week, tussen haakjes na de titel de stand op de Bestsellerlijst van de CPNB.

1 (1) Tommy Wieringa - Caesarion (9) 6e week
2 (2) Herman Koch - Het diner (13) 24e week
3 (4) Martin Bril - De kleine keizer (22) 9e week
4 (3) Robert Vuijsje - Alleen maar nette mensen (26) 11e week
5 (5) Martin Bril - C'est la vie (29) 4e week
6 (8) Martin Bril - Mijn leven als hond (31) 19e week
7 (-) Martin Bril - Vaders en dochters (34) 5e week
8 (6) Arthur Japin - De overgave (36) 8e week
9 (7) Dimitri Verhulst - Godverdomse dagen op een godverdomse bol (54) 6e week
10 (-)

Rense Sinkgraven en Jan Veldman bij Pindaconcert

Kees Wennekendonk organiseert regelmatig Pindaconcerten (ben er nooit geweest, maar ik geloof dat de entree bestaat uit meegebrachte chips en nootjes). Laatst trad Rense Sinkgraven er op.

Ook multitalent Jan Veldman trad op met een klein lief liedje waar de Bond tegen het Vloeken wekenlang arbeid aan heeft.

Marten Winters stadsperformer van Leeuwarden

Bibliotheek | Marten Winters
Originally uploaded by NOK Kunst

Geen dichter deze keer voor de stad Leeuwarden, maar wel een 'visual artist'. Dat heeft Leeuwarden nodig. De kunst die je nu in de openbare ruimte vindt is altijd realistisch. Meestal voorstellende een onderdeel van de veestapel. Koe, paard, bok: Leeuwarden heeft het.

Derwent Christmas videorecensie van De voorlezer

Derwent heeft het druk. Eten en bespreken tegelijk.

Bart Moeyaert 'Uit de boekenkast'

Minke Douwesz, Bart Moeyaert en Gerard van Emmerik treden morgen op bij het programma 'Uit de boekenkast' dat voor de tigste keer door Savannah Bay is georganiseerd in Utrecht. Een mooi programma dat extra glans krijgt door de presentatie van de Lesbo-encyclopedie.
woensdag 24 juni
Geertekerk, Geertekerkhof 23 Utrecht
20.00 - 22.00 uur
Toegang €10,- (voorverkoop via Savannah Bay)

Zomerlezen 2009 van start gegaan

Voor de vierde keer is de actie Zomerlezen van start gegaan. De actie van de CPNB en de NS moet het publiek aan het lezen krijgen en is geïnspireerd op de Amerikaanse actie Get caught reading die al jaren loopt.
Voordeel van de actie dit jaar is dat de bekende Nederlanders daadwerkelijk lezen in een boek in plaats van dromerig in de verte kijken. Dat is al een hele stap vooruit.
De vier bekende Nederlanders vallen in de categorie 'jeugdidolen' volgens de CPNB-site (ik ken er maar twee).

De jeugdidolen

Isolde Hallensleben, Jakhals en ‘Coolste vrouw van Nederland’ volgens het tijdschrift Viva, maakte onlangs nog de winnaar van De Gouden Strop 2009 bekend. Nu zit ze beschaafd lezend in een kruiwagen.
Dennis Storm, BNN-boegbeeld en bekend van programma’s als Spuiten en Slikken en Try Before You Die, leest deze zomer in alle rust op een luxe speedboot.
Willie Wartaal, fenomeen, stond onlangs nog met zijn trio De Jeugd van Tegenwoordig op Pinkpop. Op het affiche verorbert de rapper al lezend een zomers diner.
Elise van der Horst (eliZe) gooide als zangeres met haar Hot Stuff vorig jaar hoge ogen in de Top 40 en presenteerde So You Think Can Dance bij RTL. Deze zomer rust ze op het strand even uit.

En wat lezen ze eigenlijk?
Isolde verdiept zich in Beschaving of wat er van over is van Theodore Dalrymple. Als die uit is, heeft ze nog een reserveboek in haar rode tas. Kan het nog niet herkennen (Dimitri Verhulst?).

Dennis is het meest ambitieus, want hij leest in Als jij maar gelukkig bent van William Sutcliffe, terwijl op de luxe speedboot ook nog Pijn van Beau van Erven Dorens doorgeworsteld moet worden evenals Klunen van Kluun en 72 dagen in de Andes van Nando Parrado en Tot ik jou vind van John Irving.

Willie leest Het diner van Herman Koch terwijl op tafel ook nog de feesteditie van Gimmick van Zwagerman ligt. De twee andere boeken kan ik nog niet thuisbrengen.

Elize leest een dik boek op het strand en na enig zoeken zag ik dat dit Leven met mijn zus Madonna was van Christopher Ciccone en Wendy Leigh. Als ze te vermoeid is, pakt ze de Capitoolgids van de USA waarin ze ook al een eindje in op weg is. Helemaal in de uithoek ligt ook nog een boek, maar dat is om de handdoek niet te laten wegwaaien.

Roze literatuur op de Draakplaats

Komende zondag tijdens Gay Pride in Antwerpen treden diverse schrijvers (les en ho) op in Het Roze Huis op de Draakplaats.

Dit is het programma:
Deel 1: Presentatie Lies Offeciers
15u-15u20 Anja de Crom
15u20-15u40 Jet Valk
15u40-15u50 pauze
15u50-16u10 Minke Douwesz
16u10-16u30 Rianne Witte

16u30-17u lange pauze met boekenverkoop en mogelijkheid tot signeren

Deel 2: Presentatie Sven Pichal
17u-17u20 Coen Peppelenbos
17u20-17u40 GJ Wielinga
17u40-18u10 Paul Mennes
18u10-18u30 André Sollie

Koos Dalstra nieuwe stadsdichter van Leeuwarden?

didp 24
Originally uploaded by janGlas

Nog twee nachtjes slapen en dan weten we wie de nieuwe 'Stads-
kunstenaar / cineast / danser / performer / ontwerper / installatiekunstenaar / theatermaker / muzikant/ verbeelder / fotograaf / troubadour / dichter/…' wordt van Leeuwarden. De afgelopen week zijn er gesprekken gevoerd met de kandidaten. daaronder zit één dichter. Nou ja, dichter volgens de website van de gemeente Leeuwarden heet de man 'Koos Dalst' en is hij performer. Ik vermoed dat hij het niet gaat worden. Wat wel zeker is: de stadsperformer zal een man zijn.
De jury (wie zijn dat eigenlijk) kan kiezen uit de volgende vijf kandidaten:
Marten Winters, Multidisciplinair beeldend kunstenaar
Laurens van der Meulen, Muzikant
Lex Ensing, Fotograaf
Alex Kooistra, Kunstenaar
Koos Dalstra alias Koos Dalstar, Performer

David Leavitt over The Indian Clerck

David Leavitt was afgelopen week in ons land naar aanleiding van de vertaling van The Indian Clerck (De Indische klerk) en sprak in het John Adams Institute.

Kan vlees een boek lenen

Kamagurka op onderzoek.

Vaderdag

Mijn vader heeft een tuintje naast het huis. Vroeger niet, toen moest hij een heel eind fietsen naar 'het landje' dat ergens achter de Lupack (van de knakworsten) lag. Het laatste stuk ging over een hots- en knotspad vol akelig scherpe keien. Heel veel mensen hadden een eigen lapje grond. Bieten, bonen, sla, rabarber, aardappels: alles hadden we uit de eigen tuin.
Nu eten mijn vader en moeder nog steeds uit de eigen tuin. De nieuwe aardappels zijn er al en verse kroppen sla. Straks aardbeien.
(foto's Dirry Peppelenbos)

Erwin Mortier over Nero

Vroeger spaarde ik diverse strips, vooral Belgische (Robbedoes en Kwabbernoot, Guust). Natuurlijk Suske en Wiske, maar dat deed iedereen al en die strip werd steeds slechter en slechter door het studio-productiewerk. Ik kende echter niemand die net als ik Nero & Co spaarde. Nero & Co was voor mij het exotische Vlaanderen. Het huishouden van Nero (altijd met een paar laurierkransblaadjes achter de oren getekend) en zijn vrouw omvatte ook hun professorale zoontje Adhemar, de vrienden Petoetje en Petatje, de Waalse meneer en madam Pheip (altijd met pijp), de knotsgekke piraat Tuizenfloot en tientallen figuren meer. Tekenaar Marc Sleen bedacht onnavolgbare avonturen die Nero overal op de wereld brachten, maar het liefst in Afrika, het continent waar hij zelf het meest van hield. Het eindigde altijd weer thuis met een maaltijd (meestal wafels).
Sleen hield van kleurige titels voor zijn albums, een greep: De Blauwe Toekan, De Blauwe Mannen, De Blauwe Blommebloem, De Blauwe Walvis, De Blauwe Woestijn, De Blauwe Broertjes, De Man met het Gouden Hoofd, De Gouden Vrouw, De Gouden Kabouter, Het Gouden Hart, De Gouden Patatten, Het Groene Vuur, De Groene Chinees, De Groene Patreel, De Groene Slapjanus, De Groene Gravin, De Smaragdgroene Pletskop, De Groene Steenbok, De Zwarte Voeten, Zwarte November, De Zwarte Toren, De Zwarte Piraat, De Rosse Rupsen, De Rode Keizer, De Gele Gorilla, Het Knalgele Koffertje, De Witte Parel, De Paarse Futen, Zilveren Tranen.
In Brussel is nu een Marc Sleenmuseum geopend. Erwin Mortier schreef een mooi stuk in De Morgen en publiceerde dat ook op zijn weblog.

Poesie Parnassi een nieuw poëziepodium

Er komt een nieuw poëziepodium in de stad onder de naam Poesie Parnassi.

Het persbericht:

Iedere laatste donderdag van de maand zal in de benedenzaal van Jazzcafé de Spieghel poëzie in combinatie met muziek te horen zijn maar ook andere disciplines zal alle ruimte geboden worden. Dit zal verrassende dingen opleveren zoals een gedicht dat gedanst wordt, een schilder die zich laat inspireren door een podiumact, een gedicht verwerkt in een klassiek stuk, cabaret vermengd met poëzie, et cetera. Wij zorgen ervoor om zoveel mogelijk kunstvormen bij elkaar te brengen. Er zal op die avonden ook regelmatig een verrassingsact zijn, DJ Poet is aanwezig en af en toe zal er een gast-VJ worden uitgenodigd. Er zullen dichters en muzikanten uit het gehele land uitgenodigd worden.

Nyk de Vries komt optreden en stadsdichter Anneke Claus zal samen met Wim Sebo en Sander Trispel een performance geven. Ook de jonge band Electropoëzie (Harmen Ridderbos & Wouter Zwarteveen) zal optreden.

Poesie Parnassi
Jazzcafé de Spieghel (Peperstraat 11, Groningen)
datum: donderdag 25 juni
aanvang: 22.30 uur
toegang: gratis

Martin Ros: de hoogtepunten van 20 juni

Zzzzzzzzzzzzzzzz, alweer de Tweede Wereldoorlog en geen bespreking van Tommy Wieringa zoals vorige week beloofd was op radio Selexyz.

Etty Mulder - Rede en vervoering, Hélène Nolthenius 1920-2000

- Verder was het een onbeschrijflijk mooie vrouw, ook tot het laatste einde.
- Ze was ook heel erg mooi, echt zo'n mooie, je zou zeggen post-roomse vrouw.
- Ze had drie kinderen en ze had altijd stront in d'r huwelijk, maar goed daar gaat het nu niet om. Het was een ongelooflijke vrouw.
- Selexyzpresentator: Ze was ook communistisch hè? Naast katholiek. Nee, ze was niet communistisch, ze was sociaal bewogen. Ze was voor vooruitgang enzovoort. En die stijfheid bij de KRO stond haar een beetje tegen, maar ik heb nooit iets gemerkt ook in dit hele boek niet van communisme. Ik weet niet hoe je daarbij komt. [misschien van deze webpagina of deze, cp] Dat had zij niet. Ze was sociaal bewogen en dat mag je toch wel een beetje zijn.
- Selexyzpresentator: En misdaadverhalen, schreef ze ook. Jazeker, ze heeft zelfs voorafgaand aan dat beroemde boek, van die meneer, weet je wel, hoe heette die ook alweer, die dat beroemde boek geschreven heeft. Ja, dat ook verfilmd is, noem maar op. [Ros bedoelt waarschijnlijk Umberto Eco]

Colette - Chéri

- Die is aardig oud geworden, ook de Tweede Wereldoorlog meegemaakt. Heeft veel beleefd in haar leven. Was een vrouw die wel een huwelijk had en ook een aanvallig huwelijk geloof ik. Maar die ook een enorme afwijking had naar jonge mannen. Met die, op hoge leeftijd wilde ze daarmee de liefde beleven. Als een vrouw 40, 50 is, ook van de noodzaak een kind voortbrengen af is en al haar ijver kan wijden aan haar eigen schoonheid en lichaam, die vrouwen zijn pas echt bekoorlijk voor de jonge man. Niet die meisjes die alles moeten leren - jongens moeten die meisjes alles leren, da's toch vreselijk, dat loopt op niks uit.
- Ik denk dat al die meisjes die zo hartstochtelijk achter de liefde aanlopen, als ik al die tijdschriften zie, je weet ook die vrouwen die in hun arm krassen om dieper de liefde te beleven, afijn de gekste dingen beleef je. Dat die, die zijn zo dol op de liefde, ook als die zich niet direct seksueel ontvouwt, dat ze dit boek moeten lezen.
- Het wordt ook een beetje kinderachtig beschreven, je zou haast zeggen het is een Margrietstijl, hè. Alle meisjes van hoog en laag kunnen het lezen.
- Ja, het is een beetje, misschien is het wat zeikerig. Eau de Cologne die ruik je erbovenuit. Maar, 't is echt. ze heeft dit beleefd.
- Zelf ben ik een ouder wordende man. 'k Moet het met reserves en surrogaat doen.

Paul van der Steen - Keurkinderen, Hitlers elitescholen in Nederland

[tetterdetetterdetetter]

Filip Reyntjens - De grote Afrikaanse oorlog, Congo in de regionale geopolitiek 1996-2006

- Ik wist niet alles hiervan. Ik dacht dat ik wel wat wist van de geschiedenis, maar ik heb veel wij [?]. Ik heb nog nooit in De Volkskrant of de NRC grote stukken hierover gelezen. Nooit.
- Ik zou jou ook dat boek willen aanbevelen, maar ook alle luisteraars die niks van Afrika weten en die misschien een afkeer hebben van wat die de zwarten elkaar aandeden, nou ja daarvoor zijn het de blanken geweest, die hebben er ook huisgehouden, maar die zwarten hebben elkaar ook 't tot een hel gemaakt.
- Ik hoop dat de mensen er wat aan hebben. En dat ze ondanks dat het zo ver weg ligt, Afrika en die negers zijn zo zwart, wat hebben we met ze te maken. We hebben alles met ze te maken, alles.

David Leavitt bij Vrolijk

Ik kon er zelf niet bij zijn, maar Giny aka de weeklezer was er wel. Ze heeft haar exemplaar van The Indian clerck laten signeren. Daarnaast had ze mijn eerdere posting uitgeprint en die ook laten signeren.
Tijdens het signeren heeft ze Leavitt ook nog aan een diepteinterview onderworpen. Niet de Zwolse standaardvraag: 'Woar bi'j d'r ene van?', maar 'Are you stil with Mark?' Om iedereen gerust te stellen: David Leavitt en zijn vriend zijn nog steeds bij elkaar.

Vijfmaal Ingmar Heytze in beeld

Recensie Gerbrand Bakker - Juni

Lobbige advocaat op de hooizolder

Zoals Adrie van Oorschot de echte Sinterklaas was voor een bepaalde generatie is koningin Juliana de enige, echte koningin. Beatrix is een soort Bram van der Vlugt. Juliana komt in het eerste en laatste hoofdstuk van Juni, de nieuwe roman van Gerbrand Bakker, tot leven als een eigengereide, sigaretten rokende vrouw die zich niets gelegen laten liggen aan de officiële hofregels en in haar beknotte levenslust komisch en tragisch tegelijk is. Ze brengt een werkbezoek aan het noorden van Noord-Holland, gaat van gemeente tot gemeente. Hoe kort dat eerste hoofdstukje ook is, Bakker stelt de meeste hoofdpersonen van de roman al voor omdat de koningin hen tegenkomt.

De kern van de roman vormt een dramatische gebeurtenis later op de dag als de bakker op zijn verlate bestelronde het tweejarige dochtertje van de familie Kaan doodrijdt. ’s Ochtends is zij nog over de wang geaaid door de koningin en een paar uur later ligt ze langs de kant van de weg. Vanaf dat moment verdwijnt moeder Anna regelmatig voor een onbepaalde tijd naar de hooizolder als alles haar te machtig wordt. Als ze het leven weer aankan, klimt ze weer naar beneden. Haar man, drie zonen, één schoondochter en één kleindochter zijn er na zoveel jaar inmiddels aan gewend.

In het romanheden ligt moeder Kaan dus weer op de hooizolder en intussen gaat het leven in en om de boerderij verder. Vanuit wel negen perspectieven volg je de dag waarop zoon Jan het graf van zijn zusje opknapt, de bij een motorongeluk ietwat geretardeerd denkende zoon Johan daarbij helpt, terwijl vader rondt de boerderij reddert, kleindochter veel niet begrijpt, zoon Klaas over de toekomst van de boerderij nadenkt, de bakker een bezoek aan het kerkhof brengt en aan zijn maîtresse, deze vrouw weer haar eigen fantasieën en obsessies heeft en moeder maar steeds op die hooizolder ligt en lobbige advocaat naar binnen lebbert.
Het verhaal draait natuurlijk om die fatale dag in het verleden, maar de roman blijft niet bij die ene verhaallijn hangen, want elk personage krijgt zijn eigen karakter mee. Het deed me denken aan Faulkners As i lay dying waarin een doorlopend verhaal verteld wordt aan de hand van de individuele verhalen van de afzonderlijke personages. De structuur van Juni is daarmee complexer dan Boven is het stil maar voor literatuurliefhebbers is er des te meer te genieten.
Hoewel Juni een heftige autobiografische kern heeft (die door Bakker vakkundig gefictionaliseerd is) wordt de roman nergens zwaar of sentimenteel. Dat komt omdat er continu iets te lachen valt: zo gooien de mannelijke leden van de familie Kaan om beurten en zonder het van elkaar te weten de hond in de sloot. Zo is de vrouw die het kerkhof in de gaten houdt ten prooi aan erotische oprispingen die niet helemaal kloppen met de indruk die ze op de buitenwereld wil maken. Als haar minnaar, de bakker, langskomt, sluit ze steevast de gordijnen. Zo zijn de dialogen, kortaf en norsig zoals we ze gewend zijn uit Boven is het stil, ook buitengewoon komisch. Daartegenover staan passages waar je meteen een brok van in je keel krijgt. Laten we het nu maar eens ronduit zeggen: Juni is op vele niveaus een prachtig boek.
Ik begon aan deze roman met de nodige scepsis, want ik had de recensies gelezen in de kranten. Alleen Joep van Ruiten in het Dagblad van het Noorden had een zeer positieve bespreking. Afgelopen zaterdag volgde op de radio bij de Tros Nieuwsshow Arie Storm met een zeer positieve bespreking (waarbij hij wel een opmerkelijke fout maakte toen hij de ontvangst van Juni samenvatte en zei: ‘Ik geloof dat alleen het Noord-Hollands Dagblad of zo, maar ja dat is zijn eigen krant of zo.’ Nee, Dagblad van het Noorden Storm, waarin je eigen recensies ook wel eens in worden doorgeplaatst. Bedenk hier zelf een smalende opmerking over een Amsterdammer en zijn kennis van de provincie). Ik schaar me bij deze twee positieve geluiden. Sterker nog: als je de kwaliteiten van Juni niet ziet, dan heb je als recensent echt stront in de ogen. Deze roman is het beste wat ik dit jaar tot nu toe heb gelezen.

Coen Peppelenbos

Gerbrand Bakker: Juni. Cossee, Amsterdam, 272 blz. €19,90.
Verscheen ook op Literair Nederland op 17 juni 2009

Derwent Christmas heeft Jonathan Litell uit

Top 10 Nederlandse literatuur - week 25

Slechts acht literaire boeken in de top 60 van de CPNB, veel te weinig om een literaire top 10 te kunnen maken. Nog steeds geen spoor van Gerbrand Bakker. Boekhandelaren aan het werk!
De CPNB publiceert elke week een top 60 van best verkochte boeken. Alle titels staan door elkaar (non-fictie, fictie, Nederlands, vertaald, crimi, literatuur). Daarom de literaire top 10 van best verkopende Nederlandse titels (die ik tot de literatuur reken). Tussen haakjes de stand vorige week, tussen haakjes na de titel de stand op de Bestsellerlijst van de CPNB.

1 (1) Tommy Wieringa - Caesarion (9) 5e week
2 (2) Herman Koch - Het diner (16) 23e week
3 (3) Robert Vuijsje - Alleen maar nette mensen (18) 10e week
4 (5) Martin Bril - De kleine keizer (23) 8e week
5 (4) Martin Bril - C'est la vie (24) 3e week
6 (9) Arthur Japin - De overgave (27) 7e week
7 (6) Dimitri Verhulst - Godverdomse dagen op een godverdomse bol (46) 5e week
8 (7) Martin Bril - Mijn leven als hond (59) 18e week
9 (-)
10 (-)

Igor Wijnker en de presentatie van Bezeten

Zag nu pas dat Nieuw Amsterdam een filmpje had gemaakt ven de presentatie van Bezeten van Igor Wijnker (die sinds enige tijd in de provincie Groningen woont). Het boek gaat over de bezeten basketbalcoach Ton Boot. Igor heeft bijna tien jaar gedaan over het boek en is blij dat het eindelijk in de winkel ligt. Op zijn weblog heeft hij nog niet gerept van nieuwe plannen.

Recensie Jan van Mersbergen - Zo begint het

Droefheid troef

Hond bijt baby dood. Zo’n kleine kop in de krant waar een heel verhaal achter schuilgaat is de aanleiding voor Zo begint het van Jan van Mersbergen. De titel geeft meteen weer waar het in deze roman om draait: de ontrafeling van een klein drama in Friesland. In Zo begint het reconstrueert Van Mersbergen het verhaal van een hondje, dat samen met de rest van het nest waaruit hij kwam, gedumpt is in een vuilcontainer. Hoe kan zo’n hondje uitgroeien tot een hond die een baby doodmaakt? Kan het akelige begin leiden tot een noodlottig einde?

Door de ogen van drie vrouwen lees je voor een groot deel het verhaal. Evana, een troosteloze, jonge vrouw die net bevallen is van een zoon, terwijl haar man in de gevangenis zit. Als zij van het doodbijten van de hond hoort, weet ze dat ze jaren geleden het hondje in het asiel heeft verzorgd. Edyta verpleegt een doodzieke man die destijds de hond uit het asiel heeft meegenomen en afgericht als waakhond. Ze woont op een groezelige flat met een handtastelijke en dronken huurbaas. Haar dochtertje woont in Polen. Zij probeert erachter te komen hoe de hond is getraind. Emma tenslotte is de moeder van de baby die doodgebeten is.
Drie vrouwen met een naam die begint met een E. Dat zorgt voor nogal wat verwarring tijdens het lezen. Misschien wil de schrijver zeggen dat de verhalen van de vrouwen inwisselbaar zijn: iedereen had dit kunnen overkomen. Drie vrouwen met een verhaal in mineur. Evana heeft telkens een krijsende baby op de achtergrond omdat ze weigert borstvoeding te geven. Liever staat ze een sigaret te roken terwijl ze naar het perfecte leven van de buren gluurt. Edyta moet zich staande houden in een vreemd land en Emma ziet dat het verdriet haar huwelijk onder druk zet. Het wordt allemaal minutieus verteld met veel herhalingen, maar daardoor komt er weinig contrast in het boek. Het grappigste moment is een merkwaardige ornithologische observatie: ‘toen de zwaluwen van het nest onder de dakgoot uitvlogen om voedsel voor hun jongen te zoeken en terugkwamen met pieren in hun bek’. Voor de rest is het droefheid troef.
Verrassend kun je de roman niet noemen. Het einde weet je al min of meer en de reconstructie van het leven van de hond en de rol van hun bazen daarin is weinig opzienbarend. Goed voor een lang verhaal of een novelle, maar een krantenberichtje uitwalsen tot een roman is wat veel van het goede.

Coen Peppelenbos

JAN VAN MERSBERGEN: Zo begint het. Cossee, Amsterdam, 266 blz. €18,90.
Verscheen eerder in de Leeuwarder Courant, 12 juni 2009

A B C D: Gents verkeersbord

Mijn collega José Bruining zag in Gent dit verkeersbord. Wat is de bedoeling van het bord?

A Gentse invaliden weerbaarder dan ooit
B Als je hier parkeert, krijg je een rolstoel cadeau
C Gratis af te halen: handicap (zo te zien iets met de ogen)
D ...

David Leavitt en Patrick Gale signeren bij Vrolijk

IMG_1600
Originally uploaded by wordsmithsbooks

Twee gay topauteurs komen binnenkort signeren bij boekhandel Vrolijk in Amsterdam. Aanstaande donderdag 18 juni om 17.00 uur is David Leavitt aanwezig om zijn nieuwste boek (en ook zijn oudere werk) te signeren. De vertaling van The Indian clerck (De Indische klerk) is net uitgekomen bij uitgeverij De Harmonie.

Een maandje later, op zaterdag 11 juli komt Patrick Gale in de boekhandel om zijn nieuwe roman The whole day through te signeren, vanaf 17.00.

NHL: Welke Harry Potter-leraar ben jij?

Vandaag met Corrie en een aantal studenten op pad geweest in Leeuwarden voor de poëzieroute in Poëtisch Leeuwarden. Na afloop nog een glas wijn gedronken op een terras aan het water. Daar vertelden de studenten van alles en nog wat over ons en onze collega's. Zo hadden ze ook een spelletje gedaan: als onze docent een Harry Potter-leraar zou zijn, welke is dat dan. Corrie was Albus Perkamentus natuurlijk: oud en wijs. Ik raadde ook meteen wie ze voor mij in gedachten hadden: Severus Sneep!

Martin Ros komt niet door Filternet

''Hier,kijk,nog een eerste druk ook''
Originally uploaded by roel1943

Voor mensen die Filternet op hun browser gebruiken, was ik een paar dagen uit de lucht, volgens mijn broer. Op zijn werk heeft hij nagezocht hoe dat heeft kunnen gebeuren, want ik gebruik toch niet zoveel schuttingtaal hier. De enige die dat wel doet is Martin Ros. Het weblogje van 6 juni zorgde ervoor dat het Literatuurlog minimaal een weeklang verdween.

Zomerzinnen in Dwingeloo een succes

'Ik kijk m'n ogen uit,' zei Kees 't Hart. Met Euf Lindeboom maakte hij een wandeling door het centrum van Dwingeloo waar het wemelde van de literatuurliefhebbers die waren neergestreken in dit Drentse dorp.
Toen wij onze kraam om vijf uur inrichtten was het al druk. Nog voordat we alle boeken hadden neergelegd hadden we de eerste verkopen al achter de rug. En dat ging maar door. Alles werkte dan ook mee: het zomerse weer, de prettige locatie en de vriendelijke mensen.
Ik mocht Herman Koch weer interviewen. Er was zoveel belangstelling voor deze bestsellerauteur dat mensen de zijflappen van de tenten omlaag haalden om nog een deel van het gesprek te kunnen meemaken. Het halve uur dat het interview mocht duren, was zo om.
De rest van de avond in de kraam gestaan. Het Basisboek Literatuur was de onverbiddelijke bestseller. Maar ook de werken van Jan Glas verkochten gestaag. En als zijn eigen werk minder in de belangstelling stond, dan had hij altijd nog een goede imitatie-Erik Harteveld in huis.

Jan Glas doet Erik Harteveld from Coen Peppelenbos on Vimeo.

Martin Ros: de hoogtepunten van 13 juni

Veel Hitler (Martin Ros krijgt nooit genoeg van de Tweede Wereldoorlog, schrijft meneer Selexyz) en nog wat andere hoogtepunten op radio Selexyz.

Alweer de Tweede Wereldoorlog; daar werden ze bij de Tros Nieuwsshow ook helemaal strontziek van. Ros laat alle grote nieuwe boeken links liggen. Zelfs de nieuwe Tommy Wieringa.

- Ja, je kunt het mij natuurlijk zeggen: hij begint weer over de oorlog, maar ik kan het niet helpen. Die boeken verschijnen. Er is een geweldige vraag naar kennelijk en mensen lezen dat. Dus moet ik hier, ik kan niet over Bruintje Beer beginnen. Dit zijn de boeken. En eh volgende week zal ik dat andere boek ook behandelen, uitvoerig, wat jij zo graag wil, en ik heb nu deze drie boeken horen bij elkaar. Selexyzpresentator: Caesarion doelt u op, ja. Nou ja, geen slech maar wil ik meteen wel even zeggen dat deze schrijver die imponeerde met dat vorige boek nu geprobeerd heeft - ik zag hem ook op televisie, 't is een heel kale man - Selexyzpresentator: Tommy Wieringa, ja. maar die heeft nu een wereldboek. Hè, Faulkner, Hemingway, dat kan hij ook wel! Weet je zo'n beetje bracht ie het naar voren. Het boek hangt, ik moet het drie keer lezen, elke zin refereert weer aan een zin honderd meter verder. Het is bijna niet te lezen. Dat zeg ik er even bij, ook met de vertraging dat ik dat boek nog niet besproken heb. Selexyzpresentator: U vindt het te. Want ik ben gek en geil op boeken, dus ik bespreek ze graag. Selexyzpresentator: U vindt het te doordacht, het boek, hoor ik een beetje. Ik zal volgende week vertellen wat het is.

Ismee Tames - Besmette jeugd

- Dat staat op dat boek Besmette jeugd van deze juffrouw die er heel lief uit ziet, zo lief dat je zegt: ja, hoe kan die vrouw nou gevoel gehad hebben voor deze gebeurtenissen.
- Ik heb dit boek met gevoel van grote rampzaligheid gelezen. [Is meteen het antwoord op de prijsvraag van deze week, cp]

Ian Kershaw - Hitler, de Duitsers en de Holocaust

- Ik wil meteen zijn foto laten zien. Hij [Kershaw,cp] ziet er keurig uit, stropdas van Piet van der Brul [?], pak van eh pak van de Prijsbreker, ja, ik bedoel, altijd lachende man. Ik heb hem meegemaakt op de Buchmesse. Kijk, ik wil één ding zeggen, ondanks, ik heb al die boeken van Hitler veilig staan. Ik heb ze gelezen ook. Ik vind goeie boeken over Hitler boeken van Duitsers. Niet-Duisters, deze door-en-door Engelse man, het Engels breekt bijna zijn bek open. Die man, heeft die nou gevoel voor? Er is één punt, dat heeft ie niet, de demonie van Hitler. Dat heeft ie niet.

En nu heb ik wel genoeg Ros over Duitsland gehoord.

Schrijven magazine met vier zomervertellingen

Alleen al vanwege het omslag zou je het meest recente nummer kopen van Schrijven Magazine. En als het Magazine daarom niet koopt dan vanwege de zomervertellingen die bij het tijdschrift zijn ingestoken. Eén daarvan is van mij, maar ik zat in de jury van de verhalenwedstrijd en had het dus makkelijk. De andere drie zijn de echte winnaars van de wedstrijd: Steven Seynaeve (3e prijs), Gerwin van der Werf (2e prijs) en Lili de Ridder (1e prijs). Maaike Molhuysen en ik hebben de verhalen gelezen zonder dat we wisten wie ze geschreven hadden, medejurylid Louis Stiller wist dat wel. Pas bij de juryberaadslaging werd bekend dat Lili de Ridder gewonnen had en dat vond ik extra leuk omdat ik haar kende van mijn tijdelijke log bij Trouw (waar ze altijd intelligente en scherpe reacties schreef) en af en toe geeft ze hier ook nog wel eens commentaar. Ze heeft sinds kort ook een eigen blog.

NHL: Afscheid Raymond Fabriek

Vandaag nam Raymond Fabriek, collega van Frans, afscheid van de NHL na 33 jaar trouwe dienst. Dat betekende nog één keer een lange toespraak van Raymond en nog een stuk of zes toespraken van anderen met muzikale intermezzo's (tussen de toespraken door, niet tijdens de toespraken), waarna nog een afscheidslied werd gezongen. Dat werd natuurlijk 'Ne me quitte pas' in het Frans, Nederlands en Fries. En toen werd het tijd voor een goed glas wijn.




Hieronder mijn tekst voor zijn 'afscheidboek'.

Adieu

Er zijn docenten die al ontheemd zijn op het moment dat ze nog niet vertrokken zijn. Ze lopen nog wel rond op school, maar de woorden die ze tegenwoordig moeten uitspreken (‘beginnerscompetentie’, ‘driehonderdzestig graden feedback’, ‘elektronische leeromgeving’) lijken totaal niet op de woorden die ze ooit in hun idealistische hoofden hadden toen ze begonnen. Toen ze dachten dat men geïnteresseerd was in Camus, Céline, Corneille of Montaigne, Molière, Modiano.

Het is enigszins wrang dat Raymond Fabriek afscheid neemt op het moment dat de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Hogeschool (vroeger Noordelijke Hogeschool Leeuwarden) de boeken met bakken vol de mediatheek (vroeger bibliotheek) uitdondert. Cultuur tegen afbraakprijzen. Met elk boek verdwijnt er een deel van de geschiedenis. Met mensen is dat net zo.

Raymond haalt de nieuwbouw niet. Op een ‘smart board’ hoeft hij niet te leren schrijven. Hij hoeft niet met zijn ‘flight case’ naar een ‘break out room’. Hij heeft het net op tijd gered: de gelukkige passagier die de afvaart van de Titanic heeft gemist.

Ik heb nooit begrepen hoe Raymond zijn optimisme behield, zachtaardig bleef. Naar collega’s en zeker naar studenten. Dat moet iets Frans zijn. Leraren Frans zijn altijd de tralalalaleraren. Ze weten dat ze beter zijn dan wie dan ook op hun vakgebied. Ja, die collega’s brabbelen nog wel wat Duits en Engels, maar het campingfrans dat ze beheersen, maakt ze per definitie inferieur. Zoiets moet bij Raymond ook aanwezig zijn, een gevoel van superioriteit. Hij zal het niet laten blijken. Zo is hij niet.

Volgend jaar ontbreekt hij dus bij de jaaropening. We weten niet of we dat jammer moeten vinden of dat we heel blij moeten zijn voor hem.

Coen Peppelenbos, studieloopbaanbegeleider (vroeger docent)

Ne me quitte pas from Coen Peppelenbos on Vimeo.